Geographisch- historisch woordenboek

Servaas de Bruin, D. Noothoven van Goor (1869)

Gepubliceerd op 29-11-2021

Trier

betekenis & definitie

fransch Trèves, het oude Treveri, Treviri of Augusla Treverorum, stad in Rijnprinsen, aan de Mosei; 22,000 inw.; de 147‘2 te T. gestichte universileit is 1797 opgeheven. Onder de Romeinen was T. de hoofdstad van tielgica la; in de 4e en 5e eeuw was het dat van de geheeie provincie Galliê en van de geheeie diocese der Galden.

Door de barbaren werd T. op zijn minst vijfmaal verwoest ua den dood van Valenliuianns 1; het kwam vervolgens in de macht der Franken, en maakte achtereen deel uit van Austrasië, van het keizerrijk van Lotharius 1, van het koninkrijk Lotharingen van Lotharius II, en werd 870 begrepen in het koninkrijk Germanië. Later werd T. vrije rijksstad; doch 1585 kwam het onder het gezag van den aartsbisschop-keurvorst van Trier (zie 10 regels lager). Dikwijls isT. ingenomen en bezet door de Franschen : 1681, 1703, 1705, 173i, en eindelijk in 1794, toen T. bij Frankrijk ingei:.fd en verheven werd tot hoofdplaals van het Saar-deparlement (département de la Serre); in 1814 kwam T.aan Druisen. Het is thans de hooldpl. van het lot de pruisische Rijnprovincie behoorende regeermgsdistrict T. (circa 76 vierk. mijlen, met 545,000 bewoners). Dit district en een gedeelte van het tegenwoordige district Coblentz vormde vroeger het aartsbisschoppelijk keurvorstendom. T., dat (151 vierk. mijlen groot zijnde), evenals voorheen het Sticht van Utrecht, gesplitst was in het (hersticht met de hoofdstad Trier, en hel Nederslicht met de houfdstad Coblentz. De keurvorst van T. was in rang de tweede keurvorst van Duitschland. De laatste keurvorst van T. was de 1768 gekozene prins ClementWentzel (Wenceslas) van Saksen, wiens minister de beroemde Joh. Nic. von Hontheim was. In 1799 werd bijna het gansche keurvorstendom bij Frankrijk ingelijfd, en bij den Luneviller vrede (1801) werd de secularisatie van het aartsbisdom bestendigd, het keurvorstendom opgeheven, en de keurvorst (die 1812 te Augsburg stierl) meteen levenslang jaargeld schadeloos gesteld.