Geographisch- historisch woordenboek

Servaas de Bruin, D. Noothoven van Goor (1869)

Gepubliceerd op 29-11-2021

Roger van Mortimer

betekenis & definitie

(graaf), invloedrijd engelsoh edelman, geb. omstr. 1285, was 14 jaren lang een der trouwste dienaren van koning Eduard II, die bem tot stadhouder van Ierland benoemde; doch in 1320 maakte hij gemeene zaak met de misnoegde baronnen tegen de Spensers (des konings gunstelingen), en ontrolde de vaan van den opstand. Hij werd echter gevangen genomen, en opgesloten in den Tower te Londen; doch het gelukte hem te ontsnappen en naar Frankrijk te vluchten, waar hij zich bij koningin Izabelia vervoegde, die mede de wijk derwaarts genomen had.

Reeds spoedig stond hij met die vorstin in ongeoorloofde liefdebetrekking. Beiden kwamen tot het besluit, gewapenderhand naar Engeland terug te keeren; met de hulp, die hun verleend werd door den graaf van Henegouwen, brachten ze een klein leger op de been, en deden 1326 eene landing te Suffolk. Het gelukte hun, de bevolking in opstand te brengen; zij maakten zich meester van den persoon des konings, die vervolgens op last van Mortimer in de gevangenis vermoord werd (1327), en plaatsten den jeugdigen Eduard III op den troon. Gedurende eenigen tijd oefende M„ als minnaar der koninginweduwe, in den naam van den jongen koning eene onbeperkte macht uit, leverde allen, die hem in den weg stonden, aan den beul over, spaarde zelfs de graven van Kent en van Lancaster (de ooms des konings) niet, en maakte zich algemeen gehaat. Toen hij uit hebzucht Robert Bruce erkend had als koning van Schotland, was de maat zijner wandaden vol; er werd eene samenzwering gesmeed legen hem (ten voordeele van koning Eduard III); hij werd gevangen genomen, en 29 Nov. 1330 opgehangen bij Smithfield.De titel van hertog van M. werd later gevoerd door Eduard Mortimer (gest. 1381), die in den echt trad met Philippine van Clarence, dochter van Lionel, den tweeden zoon van Eduard III. Diens zoon Roger, hertog van M., werd 1385 verklaard tot erfgenaam der kroon; doch hij stierf 1399, slechts eene dochter nalatende, nl. Anna van M., die door haar huwelijk met Richard van York de aanspraken van hare familie op den troon van Engeland overbracht in dat geslacht. Vandaar de oorlog der Twee Rozen tusschen het huis van York en dat van Lancaster.

< >