in oude fransche boeken Mourges genaamd, bet oude Herculis Manset partus, stadje op eene in de Middellandsche Zee uitstekende rots, 3 uren gaans beoosten Nizza, heeft 1300 inw., en is de geboorteplaats van den beeldhouwer Bosio en van den toonzetter Langlé; het heeft eene haven, en is zoowel door de natuur zelve als door de werken van vestingbouwkunde een duchtig versterkt punt, heeft een vorstelijk paleis, en is de hoofdstad van het kleine prinsdom M., de kleinste souvereine staat in Europa, ten O. begrensd door het fransche dept. Var, en overigens door de Middell.
Zee en het voormalig sardische grondgebied. Oudtijds was M. slechts eene heerlijkheid, die sedert de 10e eeuw toebehoorde aan de familie Grimaldi, een der machtigste familiën van Genua. In de 16e eeuw voerde de titularis van M. den titel van »Prins". De voogd van Honorius II stelde het prinsdom 1605 onder protectoraat van Spanje; doch in 1641 stelde Honorius II zelf het onder protectoraat van Frankrijk, waardoor hij zijne leengoederen in Spanje verbeurd zag verklaren, voor welk verlies hij echter door Frankrijk schadeloos gesteld werd met het hertogdom Valentinois en meer andere gewichtige leenen. Toen de mannelijke linie Grimaldi in 1731 uitstierf, kwam het prinsdom door het huwelijk der dochter van den laatsten Grimaldi aan Jacques Francois Léonard de Goyon-Matignon, graaf van Thorigny, die nu den naam van Grimaldi aannam. Bij het tractaat van Parijs 20 Nov. 1815 werd M. onder protectoraat van Sardinië gesteld, welk rijk de souvereiniteit van M. erkende, doch zich het recht voorbehield, sardische garnizoenstroepen in het prinsdom te leggen, en steeds den plaatskommandant der stad M. te benoemen. Twee gemeenten, tot het prinsdom behoorende (Mentone en Roccabruna), werden 18 Sepl. 1848 door koning Karel Albert ingelijfd bij Sardinië. Prins Florestan I (die zijn in 1841 te Parijs gestorven broeder Honorius V opgevolgd was, en die zelf 20 Juni 1856 stierf) en zijn opvolger Karel hebben niet opgehouden tegen die inlijving te protesteeren, totdat laatstgenoemde, toen Nizza aan Frankrijk afgestaan was, bij verdrag van 2 Febr. 1861 genoegen heeft genomen met eene schadeloosstelling van 4 millioen francs, waarvoor hij Mentone en Roccabruna aan Frankrijk heeft afgestaan.
