I, sultan der Ottomanische Turken, geb. 1696, zoon van Mnstapha II, werd op den troon van Constantinopel geplaatst 1730 door den vizier Patrona Khalil, doch werd een slaaf van wellust en vadzigheid, en stierf 1754.
II, geb. 1785, gest. 1839, werd 1808 op den troon gebracht door Mustapha Beiraktar, het hoofd der Janitsaren, in de plaats van Mustapha IV. Onder deze regeering gaat Turkije, in weerwil van M.’s goede bedoelingen,meer en meer achteruit. In 1812, bij den vrede van Bucharest, wordt Bessarabië aan de Russen afgestaan. Van 1812 tot 1817 gaan Servië, Moldavië en Walachijë voor Turkije verloren, en 1819 worden de Ionische eilanden onafhankelijk verklaard. 1820 breekt de opstand in Griekenland nit, en na een verderfelijken oorlog van 8jaren is M. genoodzaakt de onafhankelijkheid van Griekenland te erkennen (1828). Nu volgt een nieuwe oorlog met Rusland; en alleen door de lusschen komst der Europeesche mogendheden worden de Russen verhinderd Constantinopel binnen te rukken, en wordt de vrede van Adrianopel geteekend (1829). Reeds lang had Ali, pachavan Janina, den sultan getrotseerd (1819—22); Mehemed-Ali, pacba van Egypte, had zich onafhankelijk gemaakt. De uitroeiing der Janitsaren (1826) en de invoering van eenige fragmenten der Europeesche beschaving, strekten eerder om den Musuimannen te verbitteren, dan om aan den troon van M. meer vastheid te geven. Na driemaal door de Egyptenaren geslagen te zijn, werpt M. zich dan ook bij het traktaat van Unkiar-Skelessi geheel en al in de armen van Rusland. Hij had pas weder eenen nieuwen oorlog tegen Mehemed begonnen, toen hij stierf. Weinige dagen voor zijn dood was zijn leger door Ibrahim geheel verslagen bij Nezib.
