I, keizer (527—565) van het Byzantijnsche rijk, geb. 483 te Tauresium in Mesié, neef en opvolger van Justinus I, was gehuwd met Theodora, eene vrouw, even vermaard door hare schoonheid, als door hare losbandigheden, die een gedeelte van J.'s regeering ontsierd hebben. Die regeering is vooral vermaard door de partijschappen in den circus, genaamd de Groenen en de Blauwen, en door de krijgsbedrijven van Belisarius en den gesnedene Narses tegen de Golhen van Italië en de Vandalen van Afrika, alsook door Belisarius' overwinningen op de Perzen.
Maar bovenal is de regeering van J. beroemd, doordien hij het groote werk der wetgeving (Justiniaansche wetgeving) tot stand bracht: hij liet namelijk al de wetten en verordeningen van zijne voorgangers bijeenbrengen door eene opzettelijk daartoe benoemde commissie van rechtsgeleerden,aan welker hoofd Tribonianus stond; uit de aldus met zorg geschifte verzameling werd een Corpus juris civilis gevormd, waardoor het romeinsche recht op hechte grondslagen kwam te rusten. Ook door de uitvoering van grootsche bouwwerken (o. a. de Sophia-kerk) vereeuwigde bij zijne regeering, die in Nov. 565 eindigde met zijnen dood, toen hij werd opgevolgd door zijnen zoon Justus II.II, volgde 685 zijnen vader Constantinus Pogonatus op den byzant. troon, en voerde later den met zeer vleienden bijnaam Hhinometus (d. i. afgesneden neus), doordien hij zich zóó gehaat maakte door zijne tirannie en door zijne wreedheden, dat zijue onderdanen tegen hem in opstand kwamen, hem den neus afsneden, en hem naarden thraeischen Chersonesus verbanden (694). Tien jaren bracht bij in ballingschap door, gedurende welken tijd zijn rijk geregeerd werd, eerst door Leontius, vervolgens door Absimar-Tibenus; in 705 werd J. op zijnen troon hersteld door Tribellius, den koning der Bulgaren, en stierf vermoord 711.
