Geographisch- historisch woordenboek

Servaas de Bruin, D. Noothoven van Goor (1869)

Gepubliceerd op 29-11-2021

Bon Adrien Jeannot Moncey

betekenis & definitie

hertog van Conegliano, maarschalk van Frankrijk, geb. 31 Juli 1754 te Moncey bij Besançon, was de zoon van een advocaat bij het parlement van Franche-Comté, trad op zijn 15e jaar in krijgsdienst, en was 1791 kapitein. In 1793 aan het hoofd der Cantahrische jagers naar de Pyreneën gezonden, onderscheidde hij zich derwijze, dat hij reeds spoedig bevorderd werd tot brigade-generaal ; werd 1795 benoemd tot opperbevelhebber van het leger der West-Pyreneèn, en volbracht een schitterenden veldtocht tegen Spanje, dat door hem genoodzaakt werd, om den vrede te verzoeken.

In den tweeden Italiaanschen veldtocht (1800) gedroeg hij zich zoo roemrijk, dat hij hij de oprichting van het keizerrijk onder de eersten behoorde, die tot maarschalk verheven werden (1804), en reeds kort daarna ontving hij den titel van hertog van Conegliano. Toen de spaansche oorlog uitbrak werd M. opnieuw derwaarts gezonden; hij versloeg de opstandelingen van Valencia in den bergpas van Almanza (1808), en droeg het zijne bij tot de bemachtiging van Saragossa (1809). In de laatste jarcn van het keizerrijk nam hij geen deel aan de oorlogen, die hij niet goedkeurde; eerst in 1814 als generaalmajoor der nationale garde, deed hij eene uiterste poging om Parijs te verdedigen (30 Maart), en legde de wapenen niet neder, dan toen de capitulatie geteekend was. Na de abdicatie des keizers werd M. tot pair verheven. Doch toen hij na de Honderd Dagen weigerde het presidium waar te nemen in den krijgsraad, die over maarschalk Ney vonnis moest spreken, werd hij wegens die weigering overgebracht naar het fort Ham, waar hij drie maanden gevangen bleef, vervallen van al zijne waardigheden ; eerst in 1819 mocht hij weder zitting nemen in de kamer der pairs. In 1823 den Spaanschen veldtocht medemakende aan het hoofd van het 4e armeekorps, sloot hij 2 Nov. van datzelfde jaar met Mina eene voordeelige capitulatie. Sedert 1833 gouverneur der Invalieden, nam hij 1840 de asch van Napoleon I in ontvang, en stierf 20 April 1842, om zijn edel karakter bemind bij allen, die hem kenden.

< >