Geographisch- historisch woordenboek

Servaas de Bruin, D. Noothoven van Goor (1869)

Gepubliceerd op 21-10-2021

Beauharnais

betekenis & definitie

(Alexandre, vicomte de), fransch generaal, afstammende uit eene tot de 14e eeuw opklimmende adellijke familie in het land van Orléans, was 1760 op het eiland Martinique geboren. Inl789 werd hij door den adel afgevaardigd als lid der Staten Generaal en 1791, tijdens de verijdelde vlugt der koninkl. familie, was hij president van de Constituerende vergadering; in 1792benoemdtotopperbevelhebber over het leger aan den Rijn, legde hij reeds zeer kort daarna die waardigheid neder, ingevolge het decreet, waarbij alle adellijke personen uit de armee werden verwijderd.

Zich teruggetrokken hebbende op zijn landgoed Ferté-Beauharnais in het dept. Loir-et-Cher, werd hij aldaar op presumtie gevat, naar Parijs gevoerd, en, in weerwil hem niets te laste kon worden gelegd, door het revolutionaire geregtshof ter dood veroordeeld; 23 Julij 1794 viel zijn hoofd onder de valbijl der guillotine. Hij was gehuwd met Joséphine Tascher de la Pagerie (die naderhand de vrouw werd van generaal Bonaparte) en had bij haar een zoon (Eugenius) en eene dochter (Hortensia).(Eugène de), zoon van den vorige en van Joséphine Tascher de la Pagerie, was geb. 1781 te Parijs, en werd geroepen om eene belangrijke rol te spelen, nadat zijne moeder hertrouwd was met generaal Bonaparte. Hij vergezelde dezen als aide-de-camp op de veldtogten in Italië en Egypte, onderscheidde zich te Marengo, en werd in korten tijd kolonel, vervolgens (1804) brigade-generaal. Bij het tot stand komen van het keizerrijk werd hij tot prins verheven (1804), en reeds kort daarna (1805) benoemd tot onderkoning van Italië. In 1806 liet Napoleon hem in het huwelijk treden met prinses Amalia, dochter van den koning van Beijeren, nam hem plegtig tot zoon aan, en bestemde hem tot zijn opvolger. In 1809 met het opperbevel over het leger van Italië bekleed, drong hij den vijand terug, bewerkstelligde zijne aansluiting aan het groote leger in den omtrek van Weenen, won den slag bij Raab, en was een der voornaamste oorzaken, dat de slag van Wagram door de Franschen gewonnen werd. Eindelijk voerde hij bevel over een der afdeelingen van het groote leger in den oorlog tegen Rusland, onderscheidde zich roemrijk in de gevechten te Ostewno, te Mohilow, aan de Moskowa, te Viazma en te Krasnoi, en na het vertrek van Napoleon bragt hij het leger terug naar Maagdenburg, welke aftogt in de militaire geschiedenis als een meesterstuk van krijgsbeleid wordt geroemd. Bij de Restauratie trad hij van het tooneel af, en nam met den titel van hertog van Leuchtenberg de wijk bij zijnen schoonvader den koning van Beijeren, en stierf aan eene beroerte 1824 te Munchen. Onder de vele werken, over dezen B. in het licht verschenen, verdient vooral melding de Histoire polilique et militaire du prince Eugène door generaal Vaudoncourt (2 dln., Parijs 1828). Prins Eugenius heeft nagelaten : den hertog van Leuchtenberg, die, gehuwd met koningin Maria van Portugal, in 1835 stierf; Josephine, getrouwd met Oscar Bernadotte, erfprins van Zweden; Eugenie, getrouwd met den prins van Hohenzollern-Hechingen; Amelie, getrouwd met dom Pedro, keizer van Brazilië; Theodolinda; en prins Maximiliaan, die na den dood van zijn ouderenbroeder (hierboven genoemd) den titel aangenomen heeft van hertog van Leuchtenberg, in 1839 getrouwd is met eene dochter van keizer Nicolaas, en kinderloos stierf 1852.

(Fanny, gravin van), geb. te Parijs 1738, gest. 1813, was gehuwd met een zoon van Alexander B. Zij beoefende de letterkunde, en heeft gedichten en romans in het licht gegeven. Haar zoon Claudius (gest. 1819) was senateur onder het keizerrijk en pair van Frankrijk onder de restauratie.