Geographisch- historisch woordenboek

Servaas de Bruin, D. Noothoven van Goor (1869)

Gepubliceerd op 21-10-2021

Arnauld

betekenis & definitie

(Antoine), de grootste advokaat van zijnen tijd in Frankrijk, geb. 1560, 1585 procureurgeneraal, haalde zich als ijverig voorvechter van de zaak van Hendrik IV, alsook door zijne krachtige verdediging van de universiteit Parijs (1594), den haat der Jezuiten op den hals, en werd door hen tot aan zijn dood 29 Dec. 1619 vervolgd. Zijne kinderen en kleinkinderen vormden de kern der Jansenisten in Frankrijk, die in het klooster Port-Royal en het daartoe behoorende geleerde genootschap h un middelpunt hadden (zijne dochter was onder den naam van •moeder Angelica" supérieure van dat klooster).

A. had 22 kinderen, waarvan er slechts tien hem overleefd, terwijl verscheidenen hunner den roem van zijnen naam gehandhaafd hebben.(Antoine), genaamd de groote A.,optweenahetjongstederkinderen van den vorige, geb. 6Febr. 1612, wijdde zich aan de theologie, en werd 1643 onder de doctoren der Sorbonne opgenomen.In de geschillen der Jansenisten (met de Jezuïten, de geestelijkheid en het gouvernement) telkens als hun woordvoerder optredende,werd hij 1656 door hof-kuiperij uit de Sorbonne gestooten, en genoodzaakt zich schuil te houden. Eerst 1668 trad hij in Parijs weder opentlijk op, tastte de Gereformeerden aan, doch moest 1679 weder voor de Jezuiten vlugten, en werd nu het hoofd der Jansenisten in de Nederlanden, waar hij, na een leven vol wederwaardigheden, 8 Aug. 1694 op een dorpje bij Luik stierf.Zijne Oeuvres (48 dln. in 45 banden) werden door den abt van Hautefage in het licht gegeven (Lausanne 1775—83).—A.d'Andilly (Robert),oudste zoon van den advokaat, geb. 1589, gest. 1674, is door stichtelijke werken en vertalingen bekend als een goed stilist.

A. de Pomponne, zoon van Robert ; zie POMPONNE.

< >