Woordenboek van Eufemismen

Marc de Coster (2004)

Gepubliceerd op 17-08-2018

collaborateur

betekenis & definitie

Verrader; iemand die heult met de vijand. Van het Franse ‘collaborer’ (dat dan weer is afgeleid van het Latijnse ‘collaborare’: zich samen inspannen voor iets), sedert de zeventiende eeuw in de zin van ‘meewerken’, maar vanaf ca. 1940 in de betekenis van: samenwerken (met de vijand). ‘Collaborateur’ klonk aanvankelijk minder stoutmoedig dan het vrij botte ‘verrader’. Vanzelfsprekend verliest zo’n vreemd woord voor een verafschuwde praktijk nogal snel zijn eufemistisch karakter. In België werd een collaborateur tijdens de oorlog ook een ‘zwarte’ genoemd maar dat is dan een dysfemisme. Zie ook fout* zijn.

The English Patiënt, de film die in Hollywood negen Oscars in de wacht sleepte, is geschiedsvervalsing en tovert een collaborateur van de nazi’s om tot een romantische held.

De Telegraaf, 27-03-9/

De aanslag van Harry Mulisch is een spannend verhaal over een gebeurtenis in de oorlog die enorme gevolgen heeft. Op een avond in 194 5 wordt een collaborateur door het verzet geliquideerd.

de Volkskrant, 07-09-99