Bij de aanbieding van hun smeekschrift door het Verbond der Edelen op 5 april 1566 te Brussel, deed de landvoogdes enige vage en halfslachtige toezeggingen over een verzachting der plakaten. Daarna hebben zij, die een hervorming der kerk nastreefden, predikatiën gehouden in de open lucht.
Het begon in West Vlaanderen, maar de hagepreken breidden zich spoedig uit over alle Nederlanden.Op Walcheren is de eerste gehouden in de duinen van Dishoek bij Koudekerke op 30 juni 1566, waar naar schatting een 300 personen aanwezig waren. Predikant was hier een kuiper uit Vlissingen, wiens naam niet bekend is. De volgende werd gehouden op een weide bij Brigdamme op 2 juli 1566. Uit wijde omtrek waren naar hier een 1500 a 1600 personen gekomen om te luisteren naar Adriaan Obrijs of Obry, die toen als predikant te Veere woonde en werkte. Nadien zijn nog op verscheidene andere plaatsen hagepreken gehouden. In Middelburg is er nog steeds een gang waarvan de naam aan de hagepreken herinnert.
Vanuit het overige Zeeland zijn niet veel berichten over hagepreken tot ons gekomen. In ieder geval zijn ze op Schouwen-Duiveland gehouden. Jacob Jorisz. had zich in Zierikzee een gemeente verzameld, niettegenstaande het feit dat de magistraat aan de regering ‘civiliteyt’ betuigde ten aanzien van de plakkaten. Ook buiten Zierikzee heeft hij hagepreken gehouden o.a. te Schuddebeurs. De hagepreken die uit het land van Axel en Hulst bekend zijn, hingen samen met de beeldenstorm.
LITERATUUR
Meertens, Letterkundig leven. Van Vloten, Middelburgsche beroerten. W. te Water, Kort verhaal.
