gebied, dat in 1805 aan Brabant werd afgestaan, met o.a. Klundert, Zwaluwe, Zevenbergen, Geertruidenberg.
Geertruidenberg kwam in het begin van de 12de eeuw als Brabants leen aan Holland. Ook Heusden was in 1322 nog een Hollands leen, werd in 1356 bij Holland gevoegd, toen Willem V als graaf van Holland de hertog van Brabant had gesteund in de Successieoorlog. In 1814 kwam Heusden weer bij Brabant terug.Het Hollands Diep werd de vaste grens tussen Noord-Brabant en Zuid-Holland; bekend als resp. ten zuiden en ten noorden van de Moerdijk.