Encyclopedie van Friesland

Prof. Dr. J.H. Brouwer (1958)

Gepubliceerd op 22-01-2020

ZEGEL

betekenis & definitie

In de tijd der Fr. vrijheid voerde het verbond der Fr. Zeelanden een Z., dat aan oorkonden van 1324 en 1338 bewaard is, maar wrsch. uit de 13de eeuw dateert en als Totius-Frisiae-Z. bekend is.

Het vertoont een tronende Moeder Gods met Kind, geflankeerd door twee gewapende Friezen en in een nis beneden twee biddende figuren. Het randschrift luidt: Hts signis vota sua reddit Frisia tota, Cui cum Prole pia sit clemens Virgo Maria. Daarnaast bestond een Z. ad causas met dezelfde voorstelling in kleiner formaat (nog gebruikt 1360); in de nis staat hier één figuur met het bijschrift: Ubbo sacerdos. Het randschrift luidt: Sigillum sccretum tocius Frisiae ad causas. De Saksische en Habsburgse vorsten voerden als heren van Frl. een wapen-Z. met in de schildvoet het in 1499 verleende wapen (zie Vlag en wapen). Na 1580 voerden de soevereine Staten eveneens een wapen-Z., evenals de andere Fr. overheidslichamen (Ged.

Staten, Hof, Univ.), ook met het leeuwenwapen. Het TotiusFrisiae-Z. wordt door Frisia Catholica gebruikt.

Zie: Emder Jahrb. xxi (1924), 65-137; Upstalboomsblatter xni (1927), 159-163.

< >