Naam van twee eigenerfde geslachten uit Wommels, vermeld sinds 1511. Het ene stierf reeds 1615 uit; voortzetting in vrouwelijke lijn na 1650.
Uit het andere werden vier broers 1555 in de rijksadel verheven, onder wie Sipcke Hansz. (Cyprianus Vomelius).Zijn tak leefde tot de 18de eeuw te Spiers (juristen en kanunniken), de overige stierven voor 1700 in Frl. uit. Vele afstammelingen in vrouwelijke lijn namen de naam over; zo de nog levende takken te Minnertsga en op Het Bildt en uitgestorven takken, o.a. Gijsbert S. (1742-92), advocaat te Amsterdam, Focke S. en Hans Douwes S. (1577-1647), lakenkoper en burgemeester te Franeker. Via een zusterszoon van laatstgenoemde ging de naam over op het nageslacht van diens stiefdochter te Eestrum, waarvan de oudste tak zich 1719 te Lemmer vestigde en door houthandel e.d. tot aanzien kwam. Hiertoe behoorde Sjoerd Jouwerts (1735-1816), waterbouwkundige en scheepsbouwer, patriot. Deze tak leeft te Roermond en Amsterdam voort, de jongste in Frl. zie Nassaus Grafruimte.
Ten slotte werd de naam 1811 overgenomen door een zwager van een afstammelinge in vrouwelijke lijn uit het oude geslacht, boer te Baijum. Diens nageslacht leeft nog in en buiten Frl. Van een lid daarvan stamt de S.-collectie te Franeker.
Zie: Suiïridus Petrus, De scriptoribus Frisiae, Decas m, c. i; J. C. H. Matile, Hist. aanteekeningen betr. het adellijk geslacht S. (1895, supplement 1914); Geneal. Jierb. (1955), 23; (1957) 50; v. d. Aa x (S), 296; N.B.W. iv, 1263; ix, 1226; x, 959; Romein, Naamlijst, 109, 462, 481.
—, Focke, kapitein ter recherche en schilder (Harlingen 1683-1736). Was ca. 1790 leerling van Matthijs Naiven te Amsterdam, schilderde interieurs met figuren. Werk in Fr. Museum.
Zie: 126ste verslag Fr. Gen. (1954); Jierb. Gen. Wurkforbân (1955).
