Encyclopedie van Friesland

Prof. Dr. J.H. Brouwer (1958)

Gepubliceerd op 22-01-2020

SCHOTERLAND

betekenis & definitie

(Fr.; Skoatterlân; zie Schoot). Vanouds de vijfde grietenij van Zevenwouden, zich uitstrekkend van Hoornsterzwaag tot het Tjeukemeer en de Linde bij Schoterzijl (Schoteruiterdijken).

De grietenij heet naar (Oude) Schoot. Opp. was 15 250 ha.

Bij de grenswijziging dezer gem. in 1934 kwam het Z.W. deel bij Haskerland, een strook van Haskerland W. van de spoorlijn bij S. en ook de gem. Engwirden.

Bij de behandeling van het betrokken wetsontwerp werd tegen de wens van het gemeentebestuur en de bevolking in de naam S. vervangen door Heerenveen. Voor het wapen —> Grietenijwapens.Zie: Reg. Leeuw. Cour., 57; Repert., 208.

Schoterlandse Compagnonsvaart,

a. kanaal van Heerenveen oostwaarts ongeveer langs de zuidgrens van Opsterland tot de tramlijn Wynjeterp-Donkerbroek. Met de aanleg na 1550 werd vervening der aanliggende gronden beoogd. De vaart is door sluizen te Bontebok, Oudehome en Jubbega in panden verdeeld. Alleen nog van betekenis voor afwatering en watertoevoer.
b. boezemwaterschap in Heerenveen en Opsterland (6600 ha). Opgericht 1924 na jaren van voorbereiding. Doel: zorg voor natuurlijke afwatering en vaargelegenheid in dit gebied. Middelen o.a.: overname onderhoud en beheer der vaart met werken van de ‘Decama, Cuyk en Foeijts-Veencompagnie’; verbinding van de vaart met de Opsterlandse Compagnonsvaart door het kanaal bij Tjoelebartje; watervoorziening van de vaart bij droogte.

Dit laatste vereiste een opmalingswerktuig voor het derde kanaalpand en een. verbinding met de Tjonger. Een sluis, ontworpen aan het begin der vaart te Heerenveen, is nooit gebouwd. De waterschapswerken zijn 1929-31 uitgevoerd met prov. subsidie. Ged. Staten benoemen de voorzitter. De vaart is (slechts) van grote betekenis voor de aangrenzende gronden om water te lozen of toe te voeren.

Men overweegt de mogelijkheid van toevoer uit de prov. boezem nog uit te breiden ten behoeve van de landbouw. Het gebied zal dan moeten worden uitgebreid. Voor het wapen —> Boezemwaterschap.

Zie: Wouda, Afwatering.

Schoterlandse weg. Ongeveer W.-O. lopende planweg tussen Oudeschoot en Hoornsterzwaag.