Encyclopedie van Friesland

Prof. Dr. J.H. Brouwer (1958)

Gepubliceerd op 22-01-2020

AKTE, Fryske

betekenis & definitie

Diploma voor lesgevers in het Fries aan lagere scholen en Folk- en Gealeargongen; 1915-24 uitgereikt aan 20 personen door de Ünderwiiskommisje fan it Selskip for Fr. Tael- en Skriftekennisse; 1925-56 door de Algemiene Fryske Underrjochtkommisje (A.F.U.K.) verstrekt aan 531 geslaagden.

Als uitvloeisel van de Wet-Cals is het examen nu geregeld bij K.B. van 10.9.1955, Stbl. 413. Het bijgevoegde examenprogramma omvat schriftelijk: vertalingen Fries-Nederlands en NederlandsFries, opstel en dictee en mondeling: lezen en taaleigen, spraakkunst, Fr. letterkunde na 1800 en didactiek.

Eerste rijksexamen in 1957. Bezit van de onderwijzersakte is vereist.De A.F.U.K. blijft voor zijn lesgevers aan de Folk- en Gealeargongen (dus ook niet-onderwijzers) akteexamens afnemen. Het examenprogramma is nagenoeg gelijk aan dat van de rijksakte. Wie vóór 1957 de A.F.U.K.-akte heeft behaald, geniet dezelfde bevoegdheid als de bezitters van de rijksakte. De

A.F.U.K. blijft de opleidingscursussen verzorgen. Kweekschoolleerlingen van de derde en vierde klas kunnen als keuzevak een opleiding voor de F.A. volgen. Het Ynstitút Fryslân geeft een schriftelijke leergang.

< >