(Parijs 1840-Giverny 1926). Beeldend kunstenaar, kunstschilder.
Claude Monet wordt beschouwd als een der zeer grote ‘impressionisten'. Met het impressionisme wordt de kunstbeweging aangeduid die in de jaren '70 van de 19e eeuw ontstond in reactie op de toen verstard geachte romantische en/of neo-classisistische kunst en die geldt als het begin van de ontwikkeling van meer moderne artistieke uitdrukkingsvormen. De impressionistische 'stijl' of 'school' dankt zelfs die naam aan een door Monet geschilderd doek. 'Impression, soleil levant', voor het eerst geëxposeerd op een groepstentoonstelling van de revolutionair geachte ‘Société anonyme des artistes peintres’, Parijs 1874. Hoewel de groep Franse impressionisten nu bijna mateloos bewonderd wordt en hun werk feitelijk onbetaalbaar is geworden, oogstte hun eerste presentatie veel kritiek; de aanduiding 'impressionisten' was aanvankelijk een geringschattende spotnaam. Monet woonde in 1871 vier maanden (van 2 juni tot 8 oktober) met zijn vrouw Camille Doncieux en hun vierjarig zoontje Jean in Zaandam. Het gezin verbleef in hotel De Beurs op de Dam.
Toen de Frans-Duitse oorlog (1870-1873) uitbrak, was Monet om de dienstplicht te ontlopen naar Londen uitgeweken. Daar werd hij attent gemaakt op de toen voor schilders aantrekkelijke Zaanstreek. In zijn korte ‘Zaanse periode' was hij uitermate produktief: er zijn 24 landschapschilderingen en stadsgezichten uit Zaandam bekend, een portret en 12 Amsterdamse stadsgezichten. Na zijn vertrek uit Zaandam verbleef hij korte tijd in de hoofdstad; aannemelijk is dat hij een deel van zijn Amsterdamse schilderijen maakte toen hij in de Zaanstreek woonde. Nog altijd bestaat enige (ijdele) hoop dat bij een Zaanse zolderopruiming een tot nu toe onbekend werk van de schilder wordt gevonden. Daarbij denkt men aan het thans in het Rijksmuseum Kröller-Müller (Otterlo) aanwezige portret van Guurtje van de Stadt, dat inderdaad meer dan honderd jaar in Zaans bezit was en pas zeer laat werd herontdekt.
Guurtje van de Stadt werd geschilderd op 17-jarige leeftijd, wellicht kende Monet haar doordat zij Franse conversatieles ontving van zijn vrouw. In 1886 is Monet kort terug geweest in Holland, waarschijnlijk niet in de Zaanstreek, maar vooral in Den Haag. Van dit bezoek resteren vijf nog bekende doeken van Zuidhollandse bollenvelden. Eén daarvan is in Nederland te bezichtigen (Stedelijk Museum, Amsterdam), alle overige Hollandse Monets bevinden zich in buitenlandse collecties. De wens bestaat ooit copieën van (enige van) zijn Zaanse schilderijen te laten vervaardigen, ter bezichtiging in de omgeving waar zij ontstonden. In het Rijksmuseum Van Gogh te Amsterdam is in 1986-’87 een uniek overzicht van Monets werk tentoongesteld, waarbij een flink aantal in Holland gemaakte schilderijen.
Literatuur (o.m.): Monet in Holland, tentoonstellingscatalogus, Amsterdam 1986.
