Encyclopedie van de Zaanstreek

Eindredactie Jan Pieter Woudt & Klaas Woudt (1991)

Gepubliceerd op 02-10-2020

Honk- en softbal

betekenis & definitie

Teamsporten die in de openlucht in vooral de zomermaanden vanaf het begin van de 20e eeuw in Nederland worden beoefend; in de Zaanstreek vanaf 1958. Beide sporten worden gespeeld met negentallen.

Het team dat ‘aan slag’ is kan scoren, het team in het veld moet dit verhinderen. Gescoord wordt als een speler alle vier de honken (die op een afstand van 277: meter uit elkaar liggen) heeft aangeraakt, zonder ‘uitgetikt’ te worden. Het verschil tussen beide sporten is dat bij honkbal de bal bovenhands op de slagman wordt aangeworpen, en bij softbal onderhands; voorts wordt softbal met een grotere bal gespeeld.Nadat twee eerdere pogingen om een Zaanse honkbalcklub op te richten waren gestrand, werd in 1958 door de Zaandamse voetbalclub ODIZ een honkbalafdeling opgericht. Deze had al snel meer dan vijftig leden en bleef (mede doordat een softbalafdeling werd opgericht) ook daarna groeien. Na een aantal jaren volgde de verhuizing van het Westzijderveld naar het sportcomplex Poelenburg. Het veld werd bij andere verenigingen min of meer berucht: het rechterveld was van geringe afmetingen; als een bal daar buiten het veld werd geslagen, werd deze niet als ‘homerun’ aangemerkt, maar als een ‘twee-honkslag'. In 1978 verhuisde de vereniging naar het complex Kalverhoek, net buiten de gemeentegrenzen van Zaanstad in de Wijde Wormer, waar de grootste successen werden behaald. De vereniging, inmiddels als ‘ODIZ Frogs’ bekend, groeide uit tot een club met 300 leden.

De verhuizing had evenwel de nodige financiële consequenties. Dat werd duidelijk toen de vereniging degradeerde en een aantal van de beste spelers vertrok. Begin 1989 had de vereniging nog 175 leden en een structurele schuldenlast van ƒ 26.000. Inmiddels waren twee andere verenigingen in de streek ontstaan. In Krommenie werd op initiatief van gymnastiekleraar Fokke Jelsma (speler in het nationale team) een honkbal-afdeling opgericht binnen de voetbalvereniging KVV (1971). Deze afdeling werd in 1977 de zelfstandige 'Base- en softballclub Cromtigers’.

De vereniging kreeg de beschikking over een eigen accommodatie (‘De Slibkuil’). In 1984 brandde het clubhuis (na inbraak) volledig af. Mede dankzij een groots opgezette loterij kon herbouw worden gefinancierd. Begin 1989 had de vereniging 200 leden.

In 1972 werd op initiatief van de bond een honkbalvereniging opgericht binnen WSV '30. In 1989 maakte deze nog steeds deel uit van WSV '30 en werd naast het oude terrein een nieuw veld aangelegd. In 1989 had de afdeling 125 leden.

ODIZ Frogs haalde als vereniging de beste resultaten. Drie werpers van de vereniging (Mark Giroldi. André Smit en Ron Giroldi) speelden in het nationale negental.