Wijn & drank Encyclopedie

Jan Zellenrath (1979)

Gepubliceerd op 04-05-2021

Nahe

betekenis & definitie

Witte wijnen maar ook wat rode. Noordwest-Duitsland

De Nahe is een van de 11 wijnbouwgebieden. De wijnen uit het dal van de Nahe - een zijrivier van de Rijn - zijn er aanzienlijk op vooruitgegaan sinds de daar gebruikelijke methode zo goed als werd afgeschaft, namelijk de gemengde aanplant, waarbij verschillende druiverassen min of meer naast elkaar groeiden. Op het ogenblik zijn de minder gunstig gelegen plaatsen beplant met Sylvaner (daar Franken genaamd), die nagenoeg 32% van het totale areaal aan wijnstokken uitmaakt. Op de beste plaatsen wint men Spitzenweinen van de Riesling-druif (ongeveer 25% van de wijnaanplant). In deze streek wordt ook Müller-Thurgau verbouwd (een kruising tussen Riesling en Sylvaner), die een succes lijkt te zijn en zeer smakelijke, kruidige wijnen oplevert. De rode wijnen maken maar amper 10% van de produktie uit.

De beste wijnen van dit district zijn afkomstig uit het gebied dat zich uitstrekt tussen Bad Kreuznach en Schloss Böckelheim. Men moet deze 2 gemeenten niet verwarren met de 2 Bereiche Kreuznach en Schloss Böckelheim, die het hele Gebiet, oftewel het hele Nahegebied omvatten. Omdat dit de 2 meest bekende namen van het Nahe-gebied waren gaf men ze in 1971, toen de nieuwe wijnwetten werden aangenomen, ook aan de 2 grote sub-districten. Stroomopwaarts, waar de wijnen in het algemeen van de Riesling worden gemaakt, zijn ze uiterst licht en doen denken aan de wijnen van de Saar, hoewel ze niet dezelfde verfijning bezitten. Dat is niet zo verwonderlijk, want de Saar en de Nahe liggen niet ver van elkaar af, en vroeger werden de wijnen van de Boven-Nahe Saarwijnen genoemd in plaats van ze onder Moezelwijnen te rangschikken, zoals vandaag de dag het geval is.

De Nahe komt in de Rijn uit bij Bingen, tegenover Rüdesheim. Evenals de wijnen van de Boven-Nahe op die van de Saar lijken, doen de wijnen die stroomafwaarts van Bad Kreuznach worden gemaakt aan die van de Rheingau denken. Ze worden in dezelfde klimaatzone geproduceerd. Toch moet men deze territoriale indelingen niet al te serieus nemen, want dat zou absurd zijn op een zo grillig en gevarieerd vlak als dat van de wijn. Tijdens een onlangs gehouden proeverij in het Nahe-gebied ontdekte men dat sommige Roxheimers en Gutenbergers lichter waren dan de Moezelwijnen.

Het Nahe-district omvat ook de dalen van 2 kleinere riviertjes, de Alzenz en de Glan, die echter geen erg interessante wijnen produceren.

Dat er in dit district allerlei moderniseringen plaatsvinden op wijnbouwgebied komt omdat men tal van wijngaarden, die volkomen waren verwoest als gevolg van wijnstokziekten, heeft moeten restaureren. De regering kwam de geruïneerde wijnboeren gelukkig te hulp, anders zou er vandaag de dag in de Nahe geen wijnbouw meer zijn geweest. De hieruit voortgekomen verbeteringen hebben nogal wat tegenstrijdige effecten gehad. De kostprijs van de wijn is gestegen en daaruit vloeit voort dat alleen het Staatsdomein en een betrekkelijk klein aantal vrij grote wijngoedbezitters het zich kunnen veroorloven de risico’s te nemen die de produktie van kwaliteitswijnen nu eenmaal met zich meebrengt. In de Nahe vriest het in mei nog vrij regelmatig, hetgeen de oogst van een heel jaar teniet kan doen. Dit probleem is gedeeltelijk opgelost door de wijncoöperaties, die ongeveer % van de totale jaarproduktie (ongeveer 250 000 hl) voor haar rekening neemt.

De Nahe-wijngaarden

De beste wijnen komen uit Schloss Böckelheim, Bad Kreuznach en Niederhausen, gevolgd door Norheim, Rüdesheim en Roxheim (niet te verwarren met de Rüdesheim in de Rheingau). Zie voor de volledige lijst van de per Grosslage en Bereich geklasseerde Einzellagen van de Nahe het AANHANGSEL B.

Schloss Böckelheim en Niederhausen

De wijngaarden van Schloss Böckelheim en Niederhausen maken deel uit van de Grosslage Burgweg, in het Schloss Böckelheim Bereich. De wijn van Grosslage Burgweg wordt niet zozeer in deze beroemde steden gemaakt als wel in minder bekende Weinbauone zoals Duchroth en Traisen.

Schloss Böckelheimer Kupfergrube en Niederhauser Hermannshöhle (de laatste wordt geproduceerd op leisteengrond die in deze streek maar heel zelden voorkomt) zijn de beste en meest bekende Nahewijnen. De eerste is misschien iets beter dan de tweede, al kan de Hermannshöhle zeer veel elegantie en klasse hebben. De wijnstokken van deze 2 wijnen worden terrasgewijs op de hellingen van de Kupferberg gekweekt en behoren allebei aan de Staat, die deze hellingen in de afgelopen 50 jaar door werkkrachten uit een strafinrichting heeft laten schoonmaken en herbeplanten. In de Eerste Wereldoorlog kon men regelmatig Hindenburg op een terrasje achter zijn favoriete wijnen zien zitten, peinzend over de problemen van het Westfront.

Schloss Böckelheimer Kupfergrube, Felsenberg, Mühlberg en Königsberg behoren tot de interessantste Nahewijnen.

De beste wijnen van Niederhausen zijn Hermannshöhle, Rosenheck, Rosenberg, Klamm, Kertz en Steinwingert.

Bad Kreuznach

Voornaamste wijngaarden: Narrenkappe (een van de opmerkelijkste Nahewijnen), Krötenpfuhl (erg goed), Kahlenberg, Brückes, Hinkelstein, Mönchberg en St.-Martin. De Von Plettenberg- en Anheuser-wijngoederen maken eveneens zeer goede wijnen.

Rüdesheim-Nahe

Voornaamste wijngaarden: Rosengarten, een zeer befaamde wijngaard waarvan de naam vaak onofficieel als regionale benaming werd gebruikt. Dit werd gelegaliseerd door de nieuwe wijnwet van 1971 en de Rosengarten-wijngaard werd opgenomen in die van Goldgrube en Weisberg, waarna de naam aan de Grosslage (en dus ook aan de wijn daarvan) van het district werd gegeven waaronder zowel Rüdesheim als 9 andere Weinbauone vallen.

Norheim

Wijngaarden: Kafels, Kirscheck, Dellchen, Götzenfels, Klosterberg en Oberberg.

Roxheim

De wijnen van dit district worden doorgaans onder andere namen verkocht, zodat Roxheim dus nauwelijks bekend is. Voornaamste wijngaarden: Birkenberg, Berg, Hüttenberg en Hollenpfad.

Andere wijngaarden

Laubenheim (zeer bekende en kwalitatief goede wijnen, die veel weg hebben van die uit de Rheingau): Krone, Vogelsang en Karthauser.

Altenberg (Alsenzwijnen, niet erg interessant).

Bad Münster of Bad Munster am Stein (de bekendste van de 2 Münsters van de Nahe, hoewel de beste wijnen uit het andere Münster komen): Felseneck, Höll en Rotenfels.

Dorsheim-, Goldloch, Honigberg en Burgberg.

Langenlohnsheim (na Bad Kreuznach is dit qua oppervlakte het grootste district. De wijnen, die erg veel weg hebben van die van de Rheingau, zijn niet zo bijzonder): Rodenberg en Steinchen. Münster-Sarmsheim of Münster bei Bingerbrück (kwalitatief gezien de beste van de 2 Münsters van de Nahe): Kapellenberg, Pittersberg, Trollberg en Dautenpflänzer. Waldböckelheim-, Königsfels.

Van de andere agglomeraties, die soms heel interessante wijnen produceren, noemen we nog Bretzenheim, Sponheim, Gutenberg, Meddersheim (lichte wijnen), Merxheim (lichte wijnen) en Windesheim.