Champagne compleet

Gert Crum (2008)

Gepubliceerd op 07-06-2017

Taittinger

betekenis & definitie

Pierre Taittinger is een jonge man uit Lotharingen, die tijdens de Eerste Wereldoorlog als soldaat dient in de Champagne.

Hij werkt onder generaal Castelnau, die hoofdkwartier houdt in het luxueuze chateau de la Marguetterie in Pierry, onder de rook van Épernay. Na de oorlog blijft Pierre Taittinger in Champagne. Hij vindt werk in de champagne-industrie en het eind van het liedje is, dat Pierre Taittinger in 1931 Champagne Forest-Fourneaux koopt. Het champagnehuis, opgericht in 1734, is een van de oudste van de streek. De zaken ontwikkelen zich naar wens en spoedig is Taittinger in staat om twee omvangrijke kelders in Reims te kopen. Champagne Taittinger is nu een van de vijf producenten die beschikt over crayères, meer dan 1500 jaar oude Gallo-Romeinse kalksteengroeven, die in de 18e eeuw zijn ontdekt als ideale champagnekelders.

In 1932 al kan Taittinger Chateau de la Marquetterie, waar het voor hem allemaal begon, kopen. Intussen bezit hij ook nog 250 hectaren wijngaard - waarmee hij tot de grote wijngaard- bezitters onder de huizen mag worden gerekend. Taittinger telt al snel mee.

Pierre Taittinger is een directeur-op-afstand, hij wordt meer door politieke verantwoordelijkheden in Parijs in beslag genomen. De dagelijkse leiding ligt in handen van zwager Paul Evêque en vanaf 1945 is zijn derde zoon, François, intensief bij de zaak betrokken. François Taittinger heeft veel betekend voor de groei en bloei van Champagne Taittinger. Helaas verongelukt hij in 1960 en vanaf dat moment is zijn broer Claude Taittinger directeur. Hij heeft het bedrijf decennialang met brille geleid en ook voor de champagne-industrie als geheel een hoofdrol gespeeld, maar nu is met neef Pierre-Emmanuel Taittinger een nieuwe generatie aangetreden. Hij heeft in de eerste jaren van zijn bewind voor hete vuren gestaan, want de Groep Taittinger, met daarin het champagnehuis Taittinger, is in de zomer van 2005 gekocht door de Amerikaanse investeringsgroep Starwood Capital. Onder andere het luxueuze hotel Crillon in Parijs en veel andere activiteiten heeft de familie moeten loslaten, maar met behulp van de bank heeft men het champagnehuis met de familienaam, én Bouvet-Ladubay, producent van mousserende wijnen in Saumur in de Loirevallei en Domaine Cameras in Californië, ondanks vele kapers op de kust een jaar later weten terug te kopen. Pierre-Emmanuel Taittinger staat dus nu aan het hoofd van Taittinger, maar de Crédit Agricole du Nord-Est is de ware eigenaar. Het verandert aan het beleid echter niets en Taittinger is nog altijd het befaamde champagnehuis dat 288 hectaren wijngaarden bezit (goed voor ongeveer 45 procent van de jaarlijkse productie), een voorraad heeft van 19 miljoen flessen en jaarlijks 4,7 miljoen flessen produceert.

Taittinger zoekt voor zijn champagnes in de eerste plaats elegantie en finesse. De wijnen bevatten relatief veel chardonnay. In de eigen wijngaarden is het aandeel chardonnay 37 procent! De basischampagne van Taittinger, de Brut Réserve zonder oogstjaar is samengesteld uit 40 procent chardonnay en 60 procents pinots - het is de enige champagne van Taittinger waarin ook pinot meunier is verwerkt. Hij is soms wat onregelmatig, maar kan zuiver, floraal en elegant zijn. Door de wat ruimhartige dosage is hij rond en soepel. In het najaar van 2005 heeft Taittinger een nieuwe cuvée gelanceerd: Nocturne. Het is een assemblage van 35 verschillende crus waarin de beide pinots met 60 procent de hoofdrol spelen. Er zit de nodige hoeveelheid vins de réserve in. Hij heeft meer dan vier jaar sur lattes gerijpt. De Nocturne is een Sec met een dosage van 20 gram suiker per liter. Hij heeft juist daardoor ook een zekere vulling en veel rondeur. Een champagne dus voor foie gras, bepaalde desserts én het natafelen. Ongeveer tegelijkertijd is nog een nieuwe loot op de markt gekomen: Prélude. Een Brut die is geassembleerd uit gelijke delen chardonnay uit de Côte des Blancs en pinot noir uit de Montagne de Reims. De druiven zijn alle afkomstig van grands crus en alleen de eerste persing wordt verwerkt. Het is een uiterst energieke aperitiefchampagne met een prachtige balans, die tevens prima samengaat met schaal- en schelpdieren en visgerechten. De Prélude wordt niet gepresenteerd als cuvée de prestige, maar komt er kwalitatief heel dichtbij. Het is een luxe champagne. Een derde nieuwe champagne bij Taittinger is de Brut Les Folies de la Marquetterie. Een champagne domaine, want de druiven zijn exclusief en louter afkomstig uit Les Folies, de 4 hectaren wijngaard van chateau de la Marquetterie in Pierry. De wijngaarden liggen op het zuiden en zuidoosten tegen een pittig steile helling. De zon heeft er alle vat op. De druiven worden perceel na perceel geperst - alleen de eerste persing wordt gebruikt - en vervolgens ook perceel na perceel gevinifieerd. Vijftig procent wordt zelfs op eikenhout gevinifieerd. De assemblage bestaat uit 55 procent chardonnay en 45 procent pinot noir. Eenmaal gebotteld blijft de champagne drie jaar op zijn lies. Het is een boeiende en fijne champagne, maar de dosage is, zoals wel vaker bij Taittinger, aan de hoge kant. De Brut Millésimé is over het algemeen zeer aantrekkelijk. Ook hier gaat het om fiftyfifty chardonnay en pinot noir uit een breed scala aan crus.

Echter de champagnes waarmee Taittinger furore maakt zijn de cuvées de prestige, de Comtes de Champagne Blanc de Blancs Millésimé en de Comtes de Champagne Rosé Millésimé. Ze behoren tot de absolute top van wat er in de gehele Champagne wordt geproduceerd. De blanke versie bestaat al lang. In 1957 kwam Taittinger met de jaargang 1952 op de markt. Hij is gecomponeerd uit puur chardonnay van de grands crus van de Côte des Blancs en misschien ook wel uit wat chardonnay uit Pierry - waar Taittinger mooie akkers bezit. Alleen de eerste persing wordt verwerkt. Sinds 1989 wordt een miniscuul deel (ongeveer 5 procent) op eikenhout gevinifieerd. De wijnen ondergaan altijd een malolactische gisting. Hij wordt alleen geproduceerd in grote jaren. De 1996 behoort tot het beste wat dat jaar heeft voortgebracht in Champagne. De 1998 is eveneens zeer geslaagd en toont veel breedte, lengte en verfijning. Zeer energiek en elegant.

De schitterende 2002 zal eerdaags ook de crayères in Reims verlaten. De Comtes de Champagne Rosé Millésimé is gecomponeerd uit 70 procent pinot noir, waaronder tussen 10 en 15 procent rode wijn uit Bouzy, en 30 procent chardonnay uit alleen grands crus. Hij is superelegant en tegelijk indrukwekkend gestructureerd. Subliem aan tafel met kalfs- of lamsvlees. Nu is de 1999 op de markt, terwijl ook hier de 2002 niet lang meer op zich zal laten wachten. Kostbaar, maar zeer de moeite waard.

Champagne Taittinger heeft vanaf 1983 nog een cuvée-de-prestige-lijn ontwikkeld met de Taittinger Collection. Het prestigieuze zit hier echter vooral in de verpakking. Met een knipoog naar chateau Mouton Rothschild heeft Claude Taittinger het concept van de gedecoreerde champagnefles gelanceerd. De eerste zou Marc Chagall voor zijn rekening nemen, maar na zijn 'ja' werd hij al snel blind, waardoor hij het moest laten afweten. Vervolgens zou Salvador Dali het doen, maar een hersenbloeding stak er een stokje voor. Uiteindelijk is de eerste, van de oogst van 1978, gedecoreerd door Victor Vasarely. Het is ondertussen een collectors item. Na Vaserely zijn tot nu toe nog zo'n tien andere ontwerpen uitgebracht - de laatste is de 2000, gedecoreerd door de Amerikaanse artiest Robert Rauschenberg. De Taittinger Collection is er altijd in een beperkte oplage. De speciale flessen zijn afgevuld met exact dezelfde cuvée als van de Brut Millésimé. Misschien kunnen de prachtige flessen beter worden gevuld met water, want de meeste worden nooit geopend...