Er bestaan verschillende manieren om wratten te krijgen; meestal ontstaan ze door virussen. De mens heeft er in ieder geval een hekel aan.
De strijd tegen de wratten is een lange, en er is een grote verscheidenheid aan strategieën. Vier oude recepten:I ‘De wratten tellen, daarna net zo veel knopen (platte knopen) als men wratten heeft in een draadje knopen. Dit draadje wordt heimelijk onder de dakrand (in een mesthoop, onder een varkenstrog) begraven.’
II ‘Belangrijk voor de genezing is het bezweren van de wratten. Men kan daar het best witte erwten voor gebruiken; volgens de een zijn er voor elke wrat drie nodig, volgens de ander volstaan drie voor alle wratten, maar ze moeten wel gestolen zijn. De erwten worden in het vuur of in de put gegooid. Zoals de erwten in het vuur of in het water vergaan, zo zullen ook de wratten verdwijnen.’
III Tijdens het klokgelui bij een begrafenis gaat de met wratten behepte heimelijk naar een stromende beek. Stroomafwaarts wordt een handvol water geschept en stroomopwaarts lopend worden daarmee de wratten gewassen onder het uitspreken van de woorden: ‘Ze luiden de doden in het graf en ik was al mijn wratten af.’
IV De vrijdag voor volkmaan moet men naar de maan kijken en zeggen: ‘Wat ik aankijk neemt toe, en wat ik vastpak, neemt af!’
Tot de wrattenspecialisten in de twintigste eeuw horen Eugen Roth en de vroegere Titanic-columnist Max Goldt. Roth rijmde: ‘De wrat doorstaat met kracht / De meest verfijnde wetenschap. / Maar een slak, zo van het pad, / bestrijdt met veel succes de wrat’, en Goldt liet in het oktobernummer van een satirisch blad uit 1996 weten: ‘Tegen wratten helpt slechts bijgeloof. De twee of drie wratten waar God, de grote schepper, mij mee bedacht heeft, heb ik met goudwortel weggekregen, hoewel in alle boeken staat te lezen dat de plant hiertoe niet in staat is en het bijgeloof moet zijn. Goudwortel, waarvan het gele sap uit de stengel een einde aan de wrat maakt, is vaak te vinden in woeste streken.’ Sommigen spreken niet van bijgeloof, maar bevestigen Goldts ervaringen, maar met wat hij goudwortel noemt, bedoelt hij waarschijnlijk het kroontjeskruid, dat inderdaad voor het uitbijten van wratten gebruikt wordt.
Het is een lastige zaak om met bijgelovige rituelen - bezweren, wrijven, et cetera - de wrat de baas te worden. Zij die deze methode hanteren, bevestigen de gunstige resultaten. Misschien zet het geloof erin wel bepaalde lichamelijke mechanismen in werking die de wratten uiteindelijk laten verdwijnen. Tegenwoordig adviseren zelfs vele artsen om het eens op een dergelijke wijze te proberen.
→ Eksteroog, → Volksgeneeskunde.
