Lexicon van het bijgeloof

Walter Gerlach (2000)

Gepubliceerd op 11-11-2022

Eksteroog

betekenis & definitie

Wordt medicinaal behandeld met salicylpleisters en kan eventueel worden weggesneden. Volgens de volksgeneeskunde wordt het eksteroog bestreden met paardenvet, door het te bestrijken met oorvet, door het bij afnemende maan te bedekken met schijfjes rammenas, of door het in te smeren met geplette knoflook.

Een andere mogelijkheid: als de klokken voor een begrafenisdienst geluid worden het eksteroog aanraken en de volgende zegenspreuk uitspreken: ‘Wat ik grijp, / Dat wijkt, / En wat ik grijp, / Dat neemt af / Zoals de dode in het graf.’→ Volksgeneeskunde, → Wratten.

Elbst

Ook Zwitserland heeft zijn eigen Nessie. Zijn naam is Elbst (van het Oudhoogduitse Albiz, de zwaan) en houdt zich schuil in het Meer van Seelisberg in het kanton Uri. Daar verblijft hij al minstens vanaf de zestiende eeuw, want het eerste ooggetuigenverslag stamt uit het jaar 1585 (Lake Monster Traditions door Michel Meurger en Claude Gagnon, Londen, 1988). Indertijd werden er twee spoken van verschillende grootte opgemerkt, ‘die doelloos rondzwommen. Ze namen een ander gedaante aan, de een veranderde in een drijvende boomstam, de andere in een hooiopper.’

In 1853 veranderden volgens een Zwitserse Elbst-waarnemer een boomstam en een hooiopper in ‘een grote vis die net op een roze varken leek’. Een jaar later zag de volkskundige C. Kohlrusch kadavers van kalven aan de oever van het Meer van Seelisberg, waaruit hij opmaakte dat de ‘meerdraak’ zich aan vee te goed had gedaan.

In 1926 was de zeeslangenonderzoeker Josef Müller naar het Meer van Seelisberg afgereisd om meer te weten te komen over de Elbst, en volgens Ulrich Magin (Trolle, Yetis, Tatzelwürmer) bestond Müllers oogst uit vijf ooggetuigenverslagen uit de periode van 1914 tot 1926, ‘waarin zonder uitzondering de zeeslang beschreven werd als een soort dinosaurus’.

Nessie.