Lexicon van het bijgeloof

Walter Gerlach (2000)

Gepubliceerd op 11-11-2022

Hocus-pocus

betekenis & definitie

Betekent in het huidige spraakgebruik ‘geheimzinnig gedoe’, en is volgens de meeste volkskundigen terug te voeren tot de oude toverwoorden hax pax max (die reeds in de veertiende eeuw bekend waren). Volgens enkele deskundigen is het een verbastering van de bij een wijding gesproken woorden hoc est corpus meum (dit is mijn lichaam).

In elk geval duikt tijdens de zeventiende eeuw de term hocus-pocus in kringen van goochelaars en bedriegers op. In een gebruiksaanwijzing van goochelkunsten en goocheltrucs uit 1634 wordt ‘hocus-pocus’ in de titel gebruikt, en in Bekkers Die bezauberte Welt uit 1639 staat geschreven: ‘De bezetenen zijn daar zelf nodig om wonderen te verrichten en om te tonen welke uitwerking hun okusbokus op de duivel heeft.’→ Abracadabra.