Lexicon van het bijgeloof

Walter Gerlach (2000)

Gepubliceerd op 11-11-2022

Bliksem

betekenis & definitie

In het open veld een reëel gevaar, maar ook in de huiskamer roepen de machtige elektrische ontladingen ondanks een woud van bliksemafleiders bij veel mensen diepliggende angsten op. Vooral in landelijke gebieden grijpt men terug naar traditionele voorzorg en veiligheid: niet bij het raam staan en niet naar de bliksem wijzen.

Mocht de bliksem inslaan, dan kaarsen aansteken (kaarslicht als reinheidssymbool van Christus). Palmtakken of takken van de hazelaar als bliksemafweer in huis bewaren. Bepaalde planten en dieren golden vroeger als bliksemaantrekkend of -afwerend. In oude culturen was het hemelse vuur een teken van de bovennatuurlijke goddelijke kracht. De Etrusken gebruikten het weerlicht als orakel (gunstig in het oosten, ongunstig in het noordwesten). De Germaanse god Thor (of Donar) beschermde de mensen met de bliksem als wapen tegen kwaadaardige reuzen en monsters.De christelijke God straft godslasteraars met blikseminslagen. Het weerlicht symboliseert de ernst en de betekenis van het bewuste uur, ongeveer zoals bij de openbaring van de tien geboden op de berg Horeb.

Wordt men in de vrije natuur door een onweer overvallen, dan gelden deze vier waarschuwingen: ‘Van de eiken moet je wijken, / En de weiden moet je mijden. / Van de spar moet je vandaan, maar / Onder beukenbomen mag je komen.’ Deskundigen doen de volgende aanbevelingen: ‘Nooit onder een vrijstaande boom schuilen. In het open veld moet men met aaneengesloten voeten gehurkt gaan zitten. In het bos bieden lage struiken en kreupelhout bescherming.’

Boom, → Donder .