Dementie is een ziektebeeld dat bestaat uit stoornissen in verschillende cognitieve functies. Met het overwinnen van infectieziekten en chronisch maken van hart- en vaatziekten en kanker, is dementie een ziektebeeld dat in de ontwikkelde landen sterk opkomt. Dementie kan onderverdeeld worden in verschillende soorten.
Dementie is afgeleid van het Latijnse woord dementia, wat "zonder geest" betekent. In de volksmond wordt dementie vaak verwisseld met Alzheimer en vooral gezien als een "geheugenstoornis". Echter, enige nuance moet hierin aangebracht worden.
Er wordt pas van dementie gesproken als er een stoornis is in meer dan één cognitieve functie. Geheugenstoornissen komen vaak voor, maar ook taal-, spraak- en gedragsstoornissen staan op de voorgrond. Deze stoornissen ontstaan allemaal omdat er structurele afwijkingen plaatsvinden in de hersenen die gebaseerd zijn op sterfte van hersencellen. De hersengebieden die aangedaan zijn, zorgen voor de bijbehorende stoornis. Oorzaken van deze celdood zijn bijvoorbeeld: zuurstoftekort, compressie door een ruimte-innemend proces, DNA-schade of een ontsteking.
Het meest bekende voorbeeld van dementie is de ziekte van Azheimer. Vasculaire dementie, Lewy-Body-dementie, frontotemporale dementie en dementie bij de ziekte van Huntington komen ook frequent voor. Iedere patiënt met dementie kent zijn eigen beloop van de ziekte. Zo kunnen er mengbeelden zijn, kan de dementie zich snel manifesteren of heel langzaam duidelijk worden. Dementie wordt vastgesteld met behulp van cognitieve testen en een consult bij de neuroloog, specialist ouderengeneeskunde, psychiater of huisarts.
