Mensenrechten begrippenlijst

Amnesty International (2007)

Gepubliceerd op 29-06-2015

Blasfemie

betekenis & definitie

Blasfemie, of godslastering, zijn negatieve uitlatingen over een godsdienst. Godslastering wordt in westerse landen zelden door een rechter bestraft, hoewel soms in civiele procedures compensatie wordt afgedwongen voor belediging van bepaalde religieuze groeperingen. In andere landen is er een grotere religieuze onverdraagzaamheid, waarin godslastering als een ernstig misdrijf wordt gezien.

Blasfemie is in de meeste landen nog altijd bij wet verboden, maar de praktijk verschilt sterk en de wereldwijde tendens is er een van afschaffing. In Nederland vindt een groot deel van het parlement dat artikel 147 van het Wetboek van strafrecht, over 'smalende godslastering', moet worden opgeheven. Al decennia is niemand in Nederland voor blasfemie veroordeeld. Het Verenigd Koninkrijk schafte de strafbaarheid van blasfemie af in 2008.

In 2009 nam de VN-Mensenrechtenraad met kleine meerderheid een resolutie tegen de 'belastering van godsdiensten' aan. Het initiatief daarvoor was genomen door islamlanden, die toenemende belediging van de islam constateerden. Tegenstanders, waaronder de EU-landen, zagen in de resolutie een aanmoediging om kritiek op godsdienstige praktijken in de kiem te smoren. Het rechtsstelsel van de islam (sharia) stelt op godslastering de doodstraf, een straf die daadwerkelijk is voltrokken in onder meer Pakistan, Iran en Afghanistan.

In recente jaren was vooral de islam aanleiding voor publiek debat over de vrijheid van meningsuiting in Nederland. In een Deense krant verschenen in 2005 cartoons met afbeeldingen van Mohammed. Drie weken later verzochten elf ambassadeurs van islamlanden om ingrijpen van de overheid; de Deense premier weigerde. Diverse prenten werden ook in Nederland gepubliceerd. Veel moslims vonden de afbeeldingen blasfemie, maar in Nederland zijn de cartoons niet verboden.