Agrarisch Encyclopedie

Veerman (1954)

Gepubliceerd op 21-01-2021

Callus

betekenis & definitie

1. (plantk.) Onder c. verstaat men een parenchymatische woekering op wonden, die ontstaat onder invloed van de prikkel der verwonding. De ’meristematische cellen in de omgeving van de wond gaan zich nl. delen door het opheffen van de weefseldruk, terwijl tevens een invloed uitgeoefend wordt door de zich vormende wondhormonen.

Op deze wijze kunnen grote callus-proppen ontstaan, vooral aan de bases van stekken van houtige gewassen. Zij kunnen ook een grote omvang krijgen aan de apicale einden van stekken en takken, indien deze zich in een vochtige omgeving bevinden. Dit is echter meestal niet het geval, zodat de callus-woekering daar i.h.a. klein blijft.In dat parenchymatische weefsel van het c. kunnen tenslotte veranderingen optreden door differentiatie van de cellen of door het ontstaan van nieuwe weefsels. Deze nieuwe weefsels zijn volkomen identiek met de weefsels van het normale hout. Alleen de basale calli zijn echter in staat wortels te vormen, de apicale vormen alleen scheuten, wat de basale ten slotte ook nog kunnen doen.

Door practici hoort men vaak de mening verkondigen, dat de wortelvorming aan stekken afhankelijk is van de callusvorming. Inderdaad zijn er stekken, die wortels op de calli vormen, doch bij stekken van vele andere planten en dan vooral van de gemakkelijk wortelende gewassen vormen zich de wortels uit wortel-primordea (z. Primordea). Behalve dat het c. goede diensten bewijst bij het afsluiten van wonden, vormi het ook een intermediair weefsel bij entingen, en brengt als zodanig een voorlopige verbinding tot stand tussen entrijs en onderstam. De definitieve verbinding ontstaat wanneer de overeenkomstige weefsels van ent en stam door het c. heen met elkaar in verbinding komen.

2. (dierk.) C. is het aanvankelijk tamelijk weke weefsel, dat na een beenbreuk gevormd wordt door het beenmerg en het beenvlies van de beide uiteinden van het gebroken been. De c. is zeer celrijk en verbindt de beide beenstukken weer. Naderhand vindt hierin de kalkafzetting plaats, waardoor weer normaal been ontstaat (z. Beenvorming).