Nadat de Eerste Vrije Statenvergadering in Dordrecht* (ZH) Willem van Oranje als stadhouder had erkend, verhuisde de prins vanuit het Duitse Dillenburg naar Holland om het verzet tegen de Spanjaarden aan te voeren. Hij deed dat vanuit Breda* en Dordrecht. Maar de eerste vestigingsplaats van Willem de Zwijger was Ruygenhil aan het Hollands Diep en het Volkerak.
In opdracht van de prins veranderde het strategisch gelegen dijkdorpje in 1583 in een vestingstad in de vorm van een zevenpuntige ster met zeven bastions, genoemd naar de Zeven Provinciën. Na de moord op de Vader des Vaderlands, in 1584 in Delft*, kreeg het vestingstadje de naam Willemstad, als eerbetoon aan de leider van de vrijheidsstrijd.
Het vestingstadje bleef goed bewaard groeide uit tot een toeristische topper, onder meer dankzij de watersport. Een van de fraaiste monumenten is het Gouvernement, ook wel Princehof of Mauritshuis genoemd. Het werd in 1623 in Hollandse renaissancestijl gebouwd als jachtslot voor prins Maurits. Tegenwoordig doet het dienst als VVV-kantoor en tentoonstellingsruimte. Adres: Hofstraat 1.
De achthoekige kerk van Willemstad (gebouwd tussen 1596 en 1607) is de oudste hervormde kerk in Nederland. Tot dan hadden de protestanten de katholieke kerken 'overgenomen'.
TIP: Andere fraaie achthoekige kerken zijn de Marekerk in Leiden (1639-1649) en de Noorderkerk in Amsterdam (1620-1623).
