Waalpalen, De - Een tien meter hoog monument van een arbeider (in de volksmond "Arie" genoemd) met drie palen, in de Generaal Vetterstraat 77, vervaardigd door de beeldhouwer Dick Stins, houdt sinds 1962 de herinnering levend aan het feit dat in 1911 de Nederlander J.A. de Waal voor de eerste maal palen vervaardigde die zijn naam in bouwerskringen over de gehele wereld tot een begrip zouden maken. Om precies te zijn waren het buizen van gewapend beton, die - met zand gevuld - uitstekend geschikt bleken te zijn voor funderingen. Aanvankelijk bleven de palen van onderen open; later ging men ertoe over een voet aan te brengen, waardoor men minder afhankelijk was van de hardheid van de zandlaag, waarop de paal kwam te rusten. De "De Waalpalen", zoals zij sindsdien algemeen bekend zijn, bleken een bijzondere vondst te zijn; spoedig werd er bij belangrijke bouwwerken gebruik van gemaakt. Aanvankelijk werden de palen op het bouwwerk vervaardigd, maar al snel ging men ertoe over de palen in de fabriek te maken om ze vandaar naar het werkobject te vervoeren.
De "De Waalpalen" bestaan nu uit holle paalstukken van gewapend beton, die op elkaar worden geplaatst en door middel van een pijplas worden verbonden, waardoor zij even sterk zijn als een gewone betonpaal. Door deze opbouw uit segmenten is de lengte van de paal vrijwel onbeperkt. Het indrijven van de palen ging met het voortschrijden van de techniek hydraulisch gebeuren, waardoor een onmiddellijke controle van de draagkracht mogelijk is. De "De Waalpalen" worden hoofdzakelijk toegepast waar heiwerk niet mogelijk of ongewenst is, zoals bij geringe ruimte in fabrieken, in ondiepe kelders, in de nabijheid van ziekenhuizen en andere plaatsen waar stilte geboden is, en bij oude of verzakkende projecten, die niet meer tegen sterke trillingen bestand zijn. In de jaren tachtig werden met deze palen spectaculaire werken uitgevoerd. Vermeldenswaard is in dit verband een heel bijzondere paal, namelijk het Normaal Amsterdams Peilmerk (zie: Amsterdams Peil) in het stadhuis, waarvan de lengte 23 meter bedraagt. De "Waalpalen" speelden een grote rol bij de werkzaamheden tot behoud van het Rijksmuseum, de Nieuwe Kerk en de Beurs van Berlage. Andere activiteiten waarmee De Waals Industrie bekendheid tot ver over de Nederlandse grenzen verwierf, zijn het trillingvrij indrijven van alle typen damwand, hout, beton en staal; diepsonderingen en grondboringen; proefbelastingen tot 2.000 ton en het doorboren van bouwconstructies (zie ook: Betondrukpaal).
LIT. J.H. Kruizinga, Haal op die hei, 1984.
