Woordenboek van Populair Taalgebruik

Marc De Coster (2020-2024)

Gepubliceerd op 08-12-2022

slaper

betekenis & definitie

1) (1986) (fin.) iemand die door verandering van baan in een ander pensioenfonds is beland, maar wiens pensioenkaart nog wel wordt bewaard. De pensioenrechten die hij bij zijn vorige werkgever opbouwde, heten slapersrechten.

• De pensioenaanspraken van de zogenaamde `slapers' worden weliswaar bevroren, het geld verdwijnt niet in een oude sok. (Haagse Post, 22/03/1986)
• Als een werknemer als gevolg van verandering van werk bij een ander pensioenfonds terecht komt, krijgt hij van de voormalige werkgever een premievrije polis mee. De rechten van deze polis worden bevroren op het moment van ontslag. Deze rechten worden gestadig aangevreten door de inflatie. Honderdduizenden werknemers hebben een of meer premievrije polissen. `Slapers' worden ze genoemd. Zij worden niet slapend rijk, maar slapend arm. Het uiteindelijk pensioenverlies kan oplopen tot de helft van het bedrag dat men dacht te krijgen met 65 jaar. (De Volkskrant, 27/03/1987)
• Het kabinet vindt al een tijdje dat ook gepensioneerden en mensen die uit het bedrijf of de bedrijfstak zijn gestapt (in pensioenjargon de slapers) invloed moeten kunnen uitoefenen op hun aanvullend pensioen. (Trouw, 15/11/1996)
• Onder de deelnemers aan het 4%-circuit zijn naast de 3,3 miljoen werknemers die nu rechten opbouwen, ook ongeveer vier miljoen zogenoemde `slapers'. (Elsevier, 06/09/1997)

2) (2000+) (< Eng. sleeper) (inf.) film of televisieserie die lange tijd niet succesvol is maar later een groot succes wordt. Voorbeeld: Easy Rider.

• Verwacht binnenkort een hele reeks films met films met een vergelijkbaar thema te zien - houd je adem niet in de verwachting dat een van hen een slaper is. (https://dut.worldtourismgroup.com)

3) (2001) (journ.) terrorist die een onopvallend leven leidt in het Westen. Hij wacht alleen op het juiste moment om toe te slaan.

• Duitsland geldt als een verblijfplaats voor 150 tot 200 zogeheten 'slapers', terroristen die elk moment in actie kunnen komen. Daarnaast wordt er geld bijeengebracht voor terroristische organisaties, via inzamelingen en afpersing. (de Volkskrant, 19/09/2001)
• Ook Saids naam en adres moeten door de universiteit zijn doorgegeven aan de Duitse politie. Want die is op zoek naar 'slapers': terroristen die een onopvallend bestaan leiden, maar elk moment in actie kunnen komen als ze een bevel ontvangen. De autoriteiten schatten dat er honderd slapende terroristen in Duitsland zijn. (de Volkskrant, 15/10/2001)
• 'De terroristen zijn hier al', aldus Pat D'Amuro, de nieuwe chef van het FBI-kantoor in New York. 'Er zijn hier groepen, die we kennen en in de gaten houden.' Hij waarschuwt dat 'slapers' -terroristen die een normaal leven leiden tot ze worden geactiveerd door een veldcommandant -zich niet alleen in de steden verschuilen. (Algemeen Dagblad, 09/09/2003)
• Deskundigen denken dat de meeste van deze terroristische aanvallen het werk waren van 'slapers' van Al Qaeda.... (S. Breecroft: Terroristen slaan toe: 11 september 2001. Gepubl. 2005)
• (Ewoud Sanders: Van asotaks tot zedenpleger. Tien jaar nieuwe woorden. 2009)

4) (W.O. II) (Ned.) onderduiker.

• Daden van sabotage werden dan gestraft met het opleggen van zoengeld, wacht- of straflopen, paalwacht, gijzeling. De daders werden gevught of naar een ander concentratiekamp gebracht, vanwaaruit ze wel aan hun familie smokkelbrieven schreven. Anderen weken als Engelandvaarder uit naar Engeland of doken onder. In geheimtaal sprak men van een S.A.er (sub aqua) of een slaper (later ieder, die elders sliep, vooral daar, waar een goede schuilplaats was). (De Nieuwe Taalgids. Jaargang 38. 1945)