Woordenboek van Populair Taalgebruik

Marc De Coster (2020-2024)

Gepubliceerd op 24-01-2022

ijzeren dame

betekenis & definitie

(1976) (< Eng. Iron lady) bekendste bijnaam van de Britse politica en eerste vrouwelijke premier van het Verenigd Koninkrijk, Margaret Thatcher (1925-2013), haar gegeven door de sovjetkrant Red Star toen ze nog oppositieleidster was in het Lagerhuis. Aanleiding hiertoe was de speech die ze gegeven had op 19 januari 1976, waarin ze de Russen verweet het gemunt te hebben op de wereldheerschappij. Een andere bijnaam die ze daardoor kreeg was koude-oorlogs¬teef. Overigens kon Margaret Thatcher er prat op gaan de politicus te zijn geweest met het grootste aantal bijnamen. Zo noemde men haar ook wel ‘the Grocers Daughter’ (de dochter van de kruidenier; niet alleen omdat haar vader kruidenier was, maar vooral omdat haar voorganger, premier Heath, bekend stond om zijn kruideniersmentaliteit. Daarom noemde men hem ook the Grocer). Andere bijnamen van Thatcher: ‘the Iron Maiden’ (naar het martelinstrument), ‘the Milk Snatcher’ (onder haar bewind mocht geen gratis melk meer geleverd worden aan de scholen), ‘the Boss’, ‘She-Who-Must-Be-Obeyed’, ‘Snobby Robberts’ (naar haar meisjesnaam), ‘Rambona’ (naar de gewelddadige film Rambo; Reagan noemde men overigens ook weleens Ronbo), ‘Atilla the Hen’ (woordspeling, hen = bazige vrouw), ‘Tina’ (acroniem van there is no alternative, een populaire repliek van haar).

• Margaret Thatcher, leider van de Britse conservatieven (oppositie), heeift zaterdagavond de Sovjet-Unie gekapitteld omdat deze haar ijzeren dame en strijder van de koude oorlog heeft genoemd. Ze mogen mij noemen wat ze willen als ze geloven dat wij de opbouw van de Russische militaire kracht moeten negeren.... dat wij niet hun dromen over detente moeten verstoren door ons zorgen te maken over de communistische anwezigheid in Angola, zo zei Margareth Thatcher. En op spottende toon zei ze tot partijgenoten: Ik sta hier voor u in mijn avondjurk (van groen chiffon), mijn gezicht zacht opgemaakt, mijn haar licht gekruld. De ijzeren dame van de westelijke. wereld? Een strijder van de koude oorlog? (Amigoe di Curacao, 04/02/1976)
• Margaret Thatcher, de Britse premier, omhelst Nancy Reagan tijdens een emotionele afscheidsplechtigheid voor het Witte Huis. De Ijzeren Dame was de laatste Westeuropese gast van Ronald Reagan, die in januari wordt opgevolgd door George Bush. (Algemeen Dagblad, 17/11/1988)
• Thatcher, die als zakenman miljoenen verdiende in de oliewereld, was meer dan vijftig jaar getrouwd met barones Margaret. De IJzeren Dame van de Conservatieve Partij bestuurde van 1979 tot 1990 Groot-Brittannië. (Eindhovens Dagblad, 26/06/2003)