Woordenboek van Populair Taalgebruik

Marc De Coster (2020-2024)

Gepubliceerd op 13-08-2021

de wereld gaat aan vlijt ten onder

betekenis & definitie

(1954) titel van ongetwijfeld het populairste boek (1954) van Max Dendermonde. Ondertussen meermaals gepersifleerd.

• Waar in Nederland de gemiddelde krantelezer alle irrelevante details uit het privéleven van de columnist krijgt voorgeschoteld, of hij wil of niet, maakt Lanoye zijn persoonlijke beslommeringen ondergeschikt aan zijn boodschap. Want Lanoye hééft een boodschap, en hij draagt hem uit met de vasthoudendheid en overtuigingskracht van een roedel Jehova's getuigen. De wereld gaat aan schijnheiligheid ten onder. (De Groene Amsterdammer, 18/01/1995)
• De wereld gaat aan individualisering en egoïsme ten onder. Vindt zowel links als rechts Nederland. Is het de schuld van de vrije markt of zijn er andere krachten in het spel? (De Groene Amsterdammer, 26/05/2001)
• De Nederlandse middenstanders vrezen de concurrentie van Harry Potter en de Lord of the Rings. Bond die uitwijkt voor een tovenaarsleerling en een stelletje domme kabouters: de wereld gaat aan angst ten onder. (het Parool, 16/12/2002)
• De wereld gaat niet aan vlijt ten onder maar aan reproductie. We zwelgen in vervangbare goederen, zoals auto's en mobiele telefoons. Productie en consumptie ten koste van de niet-vervangbare goederen. Historische panden en straten, natuurgebieden en milieu. (het Parool, 03/01/2003)
• de wereld gaat aan vlijt ten onder • Een uitdrukking die vooral gebezigd ging worden na 1954, na het verschijnen van een boek van Max Dendermonde met deze titel. Het boek van Dendermonde is een soort ode aan de onthaasting, want ook in de jaren vijftig waren veel mensen al druk-druk-druk. Daarop wees ook het boek Angina temporis, verschenen in 1955, waarin de Duitse auteurs – Jürgen Eick en Kurt Gauger (zwaar fout in de oorlog) – tijdnood of haast als een ziekte van de jaren vijftig zagen. (Wim Daniëls: Mieters. De taal van de jaren vijftig. 2012)