achter de batterij kruipen

betekenis & definitie

(1895) (inf.) (ook: achter de batterij liggen) bang zijn; bij zijn vrouw in bed kruipen. Bij de laatste betekenis wordt gezinspeeld op batterij als metafoor voor `achterwerk'. Beide betekenissen komen voor in de soldatentaal. Al bij Harrebomée; deze vermeldt nog hij ligt achter een warme batterij. Een andere variant is de batterij in stelling brengen.

• Achter de batterij liggen (Schertsendgez. van iem., die achter zijn vrouw te bed ligt (Ned. Wdbj. (A. De Cock: Spreekwoorden en zegswijzen over de vrouwen, de liefde en het huwelijk. 1911)
• (Henk Salleveldt: Het woordenboek van Jan Soldaat. 1978)
• (Henk Salleveldt: Woordenboek van Jan Soldaat in Indonesië. 1980)
(Huizinga’s spreekwoorden en gezegden. 1994)
• batterij: achterwaarts in - komen, (1914) (sch.) z'n behoefte doen. Batterij: achterwaarts in batterij komen: aan een natuurlijke behoefte voldoen. De vuurmonden der bereden artillerie komen in batterij d. w.z. worden van de voorwagens afgehaakt en neergezet om te kunnen schieten. Dit kan geschieden achterwaarts en voorwaarts. (Jac. van Ginneken: Handboek der Nederlandsche taal. Deel II. De sociologische structuur onzer taal II. 1914)
• Aachter zon batterééj leejde goewd verzeejkerd. Achter zo'n 'batterij' lig je goed verzekerd. Achter moeder de vrouw in bed liggend is men veilig. (Cor & Jos Swanenberg: Bij wijze van spreuken. Brabantse spreuken vergaard en verklaard. 2008)