(Oudhoogduits: Wielant, Angelsaksisch: Veland, Oudnoors: Volundr) is de naam van een mythische smid uit de Duitse heldensage, die overeenstemming vertoont met Vulcanus en Daedalus.
Een Edda-lied vertelt, dat hij door koning Nidung werd verrast en gevangengenomen; nadat zijn hielpezen waren doorgesneden (vgl. de manke Hephaistos), moest hij voor Nidung smidswerk verrichten. Hij wreekte zich echter door de beide zoons van de koning te doden en diens dochter Baduhild te onteren. Wieland ontvluchtte in een door hem vervaardigd toestel van vederen. De sage is zeer verbreid; er zijn talrijke toespelingen op hem in Noorse, Angelsaksische, Engelse en Duitse, maar ook in Oudfranse gedichten (waarin hij Galant heet) en overleveringen. Invloed van klassieke motieven op de Germaanse heldensage zijn moeilijk te loochenen; zij kunnen verklaard worden door aan te nemen, dat zij in Frankrijk ontstond, waar klassieke vertelstoffen in de vroege Middeleeuwen bekend waren.
