Winkler Prins Encyclopedie

E. de Bruyne, G.B.J. Hiltermann en H.R. Hoetink (1947)

Gepubliceerd op 18-10-2023

WEDERKERENDE WERKWOORDEN

betekenis & definitie

(of reflexieve) hebben een wederkerend voornaamwoord (bijv. zich) als aanvullende bepaling. In oorsprong is deze aanvullende bepaling een meewerkend of lijdend voorwerp, maar voor het taalbewustzijn vormen het werkwoord en het voornaamwoord een traditionele combinatie.

Bijv.: De jongen vergist zich. Ik schaam me. Dat men oorspronkelijk met een meew. of lijd. voorwerp te doen had, kan men nog zien in gevallen als: Dat beeldt hij zich (meew. vw.) maar in. Hij bedwong zich (lijd. vw.) met moeite. Combinaties als zich vergissen en zich bedwingen staan niet op één lijn: vergissen wordt nooit zonder zich gebruikt, bedwingen wel. Men onderscheidt ze daarom wel als noodzakelijk wederkerende (vergissen) en toevallig wederkerende (bedwingen) werkwoorden.

< >