was, naar Nederlands-Indisch staatsrecht, de naam voor de als regel kleine rechtsgemeenschappen, die de autochthone volksordening had voortgebracht en die als gebiedsdelen met locale zelfregering in het Indische staatsbestel werden erkend, voor zover ze niet als landschappen met politiek contract daarin een plaats kregen. In de Gouvernementslanden op Java en Madoera heetten die gemeenten dessa’s, in de Buitengewesten kampong, hoeta, negari, doesoen enz.
Elke inlandse gemeente had een hoofd, veelal door de bewoners er van verkozen onder nadere goedkeuring van het betrokken Hoofd van gewestelijk bestuur.
