Vespasianus (Titus Flavius), Romeinsch keizer, geboren in het jaar 9 na Chr. op een landgoed bij Reate, werd onder Caligula krijgstribuun in Thracië, daarna quaestor, aedilis, praetor en eindelijk, nadat hij zich als aanvoerder van een legioen in Brittanje ongemeen onderscheiden had, in 51 consul. Hij werd in 66 door Nero benoemd tot opperbevelhebber in den oorlog tegen de Israëlieten en voerde dien oorlog in 67—69 met zoo goed gevolg, dat hij in den zomer van 69 het geheele land, met uitzondering van de hoofdstad Jerusalem, onderworpen had. Nadat in 68 Nero was ten val gebragt, had Vespasianus zijn leger eerst trouw doen zweren aan Galba, daarop aan Otho en eindelijk aan Vitellius. Maar den 1sten Julij 69 werd hij zelf eerst door de legioenen in Egypte, voorts den 3den Julij door zijne eigene legioenen tot Keizer uitgeroepen, waarbij zich de legioenen in Syrië onder Mucianus en die in Pannonië en Moesië voegden.
Nu liet Vespasianus de belegering van Jerusalem over aan zijn zoon Titus en begaf zich eerst naar Egypte en vanhier over zee naar Italië, terwijl Mucianus het leger over land derwaarts bragt. Doch vóór dat één van die beiden zijne bestemming bereikte, had Antonius Primus aan het hoofd der legioenen uit Pannonië en Moesië de aanhangers van Vitellius bij Cremona geslagen en Rome veroverd, waarbij Vitellius zelf om het leven kwam, zoodat Rome bereid was Vespasianus te ontvangen. Deze behield ook als keizer dezelfde eenvoudigheid en versmading van uitwendigen glans, waardoor hij zich te voren onderscheiden had, en beijverde zich steeds, door bevordering van krijgstucht in het leger, door behoud des vredes en door verbetering van het bestuur, vooral van de geldelijke aangelegenheden, de wonden te heelen, welke de burgeroorlog aan het rijk had toegebragt. Hij voerde alzoo geene oorlogen, behalve dien eenen, welken zijn voorganger hem in het verafgelegen Brittanje achtergelaten had. In 71 sloot hij den tempel van Janus zonder dien gedurende zijne regéring te openen. In weerwil van zijne spaarzaamheid, die zelfs in gierigheid ontaardde, bezorgde hij grooten luister aan het tijdperk zijner regéring door het stichten van aanzienlijke gebouwen, vooral van den Tempel des Vredes, die in 75 voltooid werd, en van het Amphitheatrum Flavium, later het Colosseum genoemd. Hij overleed den 23sten Junij 79.
