Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 20-08-2018

Urticeën

betekenis & definitie

Urticeën of Netelplanten is de naam van eene tweezaadlobbige plantenfamilie uit de orde der Urticinen. Zij omvat kruiden en heesters met tegenoverstaande of afwisselende, enkelvoudige, gesteelde, gave, getande of gezaagde, zelden handvormig gelobde, meestal met overblijvende steunblaadjes voorziene bladeren, bij vele soorten met brandharen bedekt, en veelal door vergroeijing éénslachtige, één- of tweehuizige, soms polygame bloemen, in aren, hoofdjes of trossen vereenigd, wel eens op een vleezigen, door een omwindsel omgeven bloembodem geplaatst. De mannelijke bloemen hebben een kelkachtig bloemdek, hetwelk uit 4 of 5 vrije of zamengegroeide, gelijke, in den knop dakpanvormig gelegene blaadjes bestaat. De meeldraden zijn aan de basis van het bloemdek vóór de blaadjes ingeplant, hebben vrije, draad- of priemvormige helmdraden en 2-hokkige, overlangs openspringende helmknoppen.

De vrouwelijke bloemen hebben een 2-, 4- of 5-bladig bloemdek, welks blaadjes vaak tot eene buis met getanden of gelobden zoom zijn zamengegroeid. Het bovenstandig vruchtbeginsel is éénhokkig, bevat een enkelen orthotropen zaadknop en heeft een enkelvoudigen, vaak zeer korten stamper met een hoofd- of penseelvormigen stempel. De vrucht is een nootje, naakt of door het vleezige en drooge of besachtig verweekte bloemdek omgeven. Het enkele zaadje heeft een zeer dunvliezigen rok, een vleezig kiemwit en eene regte kiem met platte zaadlobben en een naar boven gekeerd worteltje. Deze familie telt in omstreeks 10 geslachten meer dan 500 soorten, die hoofdzakelijk in de tropische gewesten, vooral in Azië, te huis behooren en meerendeels spinbare vezels opleveren.

< >