Schmalkaldisch. Verbond (Het) werd den 31sten December 1530 te Schmalkalden gesloten door 9 Protestantsche Vorsten en Graven uit de Huizen Saksen, Bronswijk, Hessen, Anhalt en Mansfeld, alsmede door elf Rijkssteden, ter gezamenlijke verdediging van hun geloof en tot handhaving hunner staatkundige onafhankelijkheid tegenover den Keizer en de R. Katholieke Standen. De voornaamste aanvoerders van het Verbond waren keurvorst Johan de Bestendige, Johan Frederik de Grootmoedige van Saksen en landgraaf Philip van Hessen.
De bondgenooten bewogen zich in dezelfde staatkundige rigting en hielden in 1537 te Schmalkalden eene bondsvergadering, waarop de Schmalkaldische artikels werden vastgesteld. Hunne weigering, afgevaardigden te zenden naar het Concilie van Trente gaf in 1546 aanleiding tot den schmalkaldischen Oorlog, die na de overwinning der Oostenrijkers bij Mühlberg met de vernietiging van het Verbond eindigde.
