Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 14-08-2018

Port Royal

betekenis & definitie

Port Royal des champs, een klooster der Cisterciënser nonnen bij Versailles, in 1223 gesticht, vervulde eene opmerkelijke rol in den tijd der Jansenistische oneenigheden. In 1626 deed Angelica, de abdis van dit klooster en eene zuster van Antoine Arnauld, in de voorstad van St. Jacques te Parijs een vrouwenklooster verrijzen, dat den naam ontving van Port Royal de Paris, maar weldra veel merkwaardiger was dan het moederklooster. De nonnen van het Port Royal hadden in haren beschermer Jean du Vergier de Hauranne, den abt van het klooster der Benedictijnen van St. Cyran, een anti-Jezuïetischen raadsman, die de godsdienst beschouwde als het heilige leven des gemoeds en Port Royal tot het middelpunt van zuiver godsdienstige gevoelens verhief. Sedert 1640 vestigden zich, naar de wijze der aloude kluizenaars, de voornaamste aanhangers van het Jansenismus, zooals Nicole, de beide Arnaulds, Lemaître en Pascal, in de nabijheid van Port Royal en stichtten er eene anti-Jezuïetische kloosterschool. Daardoor geraakte Port Royal weldra in een ongemeenen reuk van heiligheid. In Boileau vonden de nonnen een ijverig verdediger en in Racine een dankbaren leerling. Laatstgenoemde schreef ook eene geschiedenis van Port Royal. Maar toen de nonnen weigerden eene bul van paus Innocentius X en eene andere van Alexander XII te onderteekenen, waarin 5 stellingen der Jansenisten als kettersch werden veroordeeld, stelde men een onderzoek in, gevolgd in 1709 door de opheffing en verwoesting van het klooster.

Nog langen tijd volbragten vrome ingezetenen van Parijs bedevaarten naar de ruïnen van Port Royal.

< >