Montezuma of Moctheuzoma, de vóórlaatste beheerscher van het Mexicaansche rijk, voordat het door de Spanjaarden veroverd was, aanschouwde het levenslicht in 1480 en beklom in 1512 den troon. Hij maakte zich beroemd door dapperheid en wijsheid. Tevens echter was hij bijgeloovig en vreesachtig, zoodat hij in 1519 de Spanjaarden, onder Cortez te Veracruz geland, als godsgezanten deed begroeten, waarna deze zich opgewekt gevoelden, om de hoofdstad te bezoeken, waar de Koning hem met eerbewijzen en geschenken ontving.
Cortez lokte hem hier in het paleis, hetwelk hij aldaar betrokken had, en hield hem gevangen. Ontmoedigd en buiten staat om weerstand te bieden, bevestigde Montezuma de heerschappij van den veroveraar en huldigde den Koning van Spanje. Toen hij bij een opstand van zijn volk tegen de gehate Spanjaarden de rust zocht te herstellen, werd hij door een steenworp ernstig gekwetst; hij weigerde alle geneeskundige hulp, rukte het verband van zijne wond, en overleed in Junij 1520.
