Monroe (James), vijfde president der Vereenigde Staten van Noord-Amerika, geboren in Virginia den 2den April 1759, studeerde in de regten, toen hem de bevrijdingsoorlog van zijn vaderland ten strijde riep. Hij onderscheidde zich bij verschillende gelegenheden, werd bevorderd tot den rang van hoofdman, maar keerde in 1778 tot zijne studiën terug, en werd in 1782 lid van de Wetgevende Vergadering in Virginia, in 1783 en 1788 van het Congrès en in 1790 van den Senaat. Hij voegde zich in deze vergaderingen bij de Democratische partij. In 1794—1796 was hij gezant te Parijs, in 1799—1802 gouverneur van Virginia, en in 1803 ging hij nogmaals als gezant naar Parijs, om de onderhandelingen over den afstand van Louisiana tot een goed einde te brengen.
Daarna zag hij zich belast met zendingen naar Londen, in 1804 naar Madrid en in 1806 nogmaals naar Londen. In 1810 werd hij weder gouverneur van Virginia en in 1811 onder het presidentschap van Madison staatssecretaris. Toen in 1814 Washington door de Engelschen was ingenomen, aanvaardde hij de portefeuille van Oorlog. Na het sluiten van den vrede keerde hij tot het ambt van staatssecretaris terug, en werd in 1817 tot president der Vereenigde Staten benoemd en in 1821 schier eenstemmig daartoe herkozen. Hij deed veel tot beveiliging van de regéring der Unie, tot verbetering van het leger en van de vloot en zorgde, dat tot bescherming van den handel schepen werden uitgezonden naar de West-Indische eilanden, naar de Middellandsche Zee en naar de kust van Afrika, Gedurende zijn beheer werd Florida aan de Unie toegevoegd, de onafhankelijkheid der voormalige Spaansche en Portugésche volkplantingen erkend en van de zijde van het bewind der Vereenigde Staten het besluit afgekondigd, dat het geene bemoeijing van Europésche Mogendheden met de binnenlandsche zaken der Zuid-Amerikaansche Staten zou dulden (Monroe-stelsel). Er werden voorts krachtige maatregelen genomen tot beteugeling van den slavenhandel en tot bevordering van den buitenlandschen handel. Nadat hij den 3den Maart 1825 zijn ambt had nedergelegd in de handen van Adams, was hij als voorzitter werkzaam bij de beraadslagingen over de nieuwe grondwet van den Staat Virginia, verbond zich met Jefferson en Madison, om aldaar eene universiteit te stichten, en overleed te New-York den 4den Julij 1831.
