Matrozen noemt men in het algemeen de zeelieden, die het scheepswerk verrigten. Op oorlogschepen heeft men matrozen van de 1ste, 2de en 3de klasse en ligtmatrozen, en bij de koopvaardij matrozen en ligtmatrozen. Een goed matroos kent de behandeling van het tuig en van de zeilen; hij is vertrouwd met het lood, den roergang en de sloepen. Op de oorlogschepen is hij daarenboven geoefend in de behandeling van de batterij en van de handwapenen.
De werving hier te lande geschiedt bij aanneming; men kan zich als matroos tegen handgeld voor een zeker aantal jaren verbinden. In den laatsten tijd zoekt men door het aannemen en opleiden van jongens een goed korps matrozen voor de marine te vormen.
Vooral in den laatsten tijd heeft men in de voornaamste havensteden zeemanshuizen opgerigt, waar matrozen voor den tijd, waarin zij buiten betrekking zijn, een geschikt en goedkoop verblijf vinden. Hier en daar zijn er scholen en crediet-inrigtingen mede verbonden.
