Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 08-08-2018

Lagrange

betekenis & definitie

Lagrange (Joseph Louis), een uitstekend wiskundige, geboren te Turijn den 25sten Januarij 1736, wijdde zich aanvankelijk aan de wijsbegeerte, doch bepaalde zich vervolgens bij de wiskunde. Als jongeling gaf hij eene oplossing van het isoperimetrisch vraagstuk van Euler en beantwoordde eene vraag over het beginsel der geringste beweging. Toen hij nog naauwelijks den 19-jarigen ouderdom had bereikt, werd hij hoogleeraar in de wiskunde aan de artillerieschool te Turijn en ondernam vervolgens eene reis naar Parijs. Na zijn terugkeer ontving hij den prijs, uitgeloofd door de Académie van Wetenschappen te Parijs, door zijne verhandeling over de manen van Jupiter, en tegelijkertijd zond hij de grondtrekken in het licht van zijne leer omtrent het planetenstelsel.

Niet lang daarna gaf hij gehoor aan de roepstem van Frederik de Groote en werd in plaats van Euler directeur der Académie te Berlijn, doch na den dood van laatstgenoemden Vorst, keerde hij, op aanzoek van Mirabeau, naar Parijs terug (1787). Inmiddels werd hij aangetast door eene verregaande zwaarmoedigheid, die de kracht van zijn geest verlamde. Langzamerhand echter bepaalde hij zich weder bij zijne geliefkoosde wetenschap. De Nationale Vergadering bevestigde hem in 1791 in het genot van een tractement van 6000 francs; voorts werd hij lid der commissie tot het beloonen van nuttige uitvindingen, en in Maart 1792 mededirecteur der munt, — welk ambt hij echter eerlang nederlegde. Het besluit van 16 October 1793, hetwelk alle vreemdelingen uit Frankrijk verbande, werd wel is waar op hem niet toegepast, maar in de dagen van het Schrikbewind bragt de volkswoede hem aanhoudend in gevaar.

Nadat de kalmte was teruggekeerd, werd hij professor aan de normaalschool en aan de polytechnische school te Parijs, daarna lid van het Instituut en van het Bureau des Longitudes. Evenals het Republikeinsch Bewind, zoo koesterde ook Napoleon de grootste achting voor de talenten van Lagrange; hij benoemde hem tot senator, begiftigde hem met het grootkruis van het Legioen van Eer en verhief hem in den gravenstand. Lagrange overleed den lOden April 1813 en zijn stoffelijk overschot werd in het Pantheon bijgezet. Van zijne belangrijkste werken noemen wij: „Theorie des fonctions analytiques, contenant les principes du calcui differentiel 1729;nieuwe uitgave 1813)”, waarin de differentiaalrekening niet, gelijk te voren, gebouwd is op het denkbeeld van het oneindig kleine, maar tot eene eenvoudige analyse van eindige grootheden wordt teruggebragt, — „Traité de la résolution des équations numériques de tous degrès (1798; 3de druk 1826)”, — en „Mécanique analytique (1788, 2 dln; nieuwe, vermeerderde druk 1811—1815)”. Zijne nagelatene handschriften werden in 1815 door den minister van Binnenlandsche Zaken Carnot aangekocht en aan het Instituut ten geschenke gegeven.