Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 08-08-2018

Key-eilanden

betekenis & definitie

Key-eilanden is de naam van eene eilandengroep ten zuiden van Nieuw-Guinea. Zij behoort tot de Zuid-Ooster-eilanden en tot de residentie Banda, en ligt tusschen 5°12' en 6°4' Z. B. en 132°40' en 133°18' O. L. van Greenwich. Zij bestaat uit de 3 groote eilanden Groot-Key, Klein-Key en Key-Watela en een groot aantal kleinere. In de nabijheid van Groot-Key zijn in 1853 twee nieuwe eilandjes uit zee verrezen.

Het eene heeft eene ronde gedaante en is door eene koraalbank omgeven; de andere is met klei bedekt en er groeijen eenige heesters, terwijl er ook steenen en ijzererts gevonden worden. Het andere ligt op verderen afstand en is minder bekend De Key-eilanden hebben eene gezamenlijke oppervlakte van omstreeks 60 ☐ geogr. mijl. De grond is er vruchtbaar en tamelijk hoog. Tot de voortbrengselen behooren er sago, kokosnoten, aardappelen enz. Het rijk der delfstoffen levert er kalksteen, krijt en leem, — dat der dieren veel visch, tripang, geiten en zwijnen. Op de grootere eilanden zijn voorts uitgestrekte bosschen met voortreffelijke houtsoorten. De bevolking wordt geschat op 30000 zielen; zij bestaat uit verschillende stammen, die van Ceram, Banda en de Aroe-eilanden afkomstig zijn.

Met de bewoners van laatstgenoemde eilanden, alsook met de Boeginezen, drijven zij een uitgebreiden handel, waarbij olie, klappernoten, houtwerk, tripang, karet en aardewerk tot de uitvoer-artikelen behooren. Van Makassar komen er jaarlijks 6 groote vaartuigen met velerlei koopwaar. De ingezetenen zijn voor een groot deel Heidenen, doch op Groot-Key wonen ook vele Mohammedanen en Christenen. Zij hebben een wélgebouwd ligchaam en staan bekend als werkzaam, ondernemend, welwillend en eerlijk. Zij timmeren goede schepen en houden zich bezig met landbouw, visscherij en handel. Hunne woningen zijn ruim, van planken gebouwd, met klapperbladeren (atab) bedekt en rusten op palen.

Groot-Key heeft eene uitgestrektheid van 14 □ geogr. mijl. Het is bergachtig, in 7 districten verdeeld, door onderscheidene rivieren besproeid en bezit ongeveer 200000 zielen. — Klein-Key is slechts ½ □ geogr. mijl kleiner, en in zijne uitgestrekte wouden vindt men veel paradijsvogels. Aan de westzijde ligt Doelah, eene belangrijke handelsplaats met eene veilige reede — Eindelijk is KeyWatela slechts 2 □ geogr. mijl groot en heeft eene vierkante gedaante en zeer vredelievende inwoners.

< >