Hevelius (Karl Friedrich), eigenlijk Hewel of Hewelke, een uitstekend sterrekundige, geboren te Dantzig den 28sten Januarij 1611, studeerde te Leiden en deed in 1630 tot 1634 eene reis door Holland, Engeland, Frankrijk en Duitschland. Na zijn terugkeer te Dantzig wijdde hij zich aan de werktuigkunde en het teekenen met het doel om betere instrumenten te vervaardigen. Ook bragt hij in zijne woning eene drukkerij tot stand, waardoor hij de uitgave van de meeste zijner geschriften bevorderd heeft. In 1641 werd bij schepen, in 1651 raadsheer der stad.
Voor zijne waarnemingen stichtte hij in 1641 in zijn huis eene sterrewacht, welke hij „Stellaeburgum” noemde, en voorzag haar met een groot aantal zelfvervaardigde werktuigen, zoodat alleen zijn voorganger Tycho op Uraniënburg zieh op rijker voorraad had kunnen beroemen. Hij besteedde veel moeite aan de rader-uurwerken, zonder evenwel gewenschte uitkomsten te verkrijgen. Zelf bepaalde hij den tijd door groote zonnewijzers, die van 3 tot 3 minuten waren afgedeeld, en zijne slingeruurwerken, die hij gedurig door sterrekundige waarnemingen regelde, stelden hem in staat, de onderafdeelingen dier 3 minuten op te merken. Bij een brand, die den 26sten September 1679 zijne sterrewacht vernielde, zijn, behalve zijne boeken, ook zijne handschriften grootendeels verloren gegaan. Zonder zich hierdoor te laten ontmoedigen, herstelde hij zijne sterrewacht, en zette zijne waarnemingen voort tot aan zijn dood op den 28sten Januarij 1688.
Een belangrijk werk is zijne „Selenographia, seu descriptio lunae (1647)”, waarin hij eene uitvoerige beschrijving levert van de oppervlakte der maan. Voorts schreef hij „Prodromus astronomiae” en „Firmamentum Sobieseianum sive Uranographia”, die beide eerst na zijn dood in het licht verschenen. Ook vermelden wij nog: „De natura Saturni (1666)”, — „Cometographia (1668)”, — en „Machina coelestis (1673—1679, 3 dln)”. Hij heeft belangrijke diensten aan de sterrekundige wetenschap bewezen en stond in betrekking met onderscheidene vorsten en aanzienlijke personen.
