Helst (Bartholoméus van der), een beroemd Nederlandsch schilder, werd geboren te Haarlem in 1613, vestigde zich te Amsterdam, en overleed aldaar in 1670. Hij is de vervaardiger van den „Schuttersmaaltijd”, welke zich bevindt op het Trippenhuis te Amsterdam, — een stuk, hetwelk ook door buitenlandsche kunstkenners als een kunstjuweel wordt geroemd. Het is geschilderd ter gelegenheid van het sluiten van den Vrede van Munster in 1648.
Men vindt op het Trippenhuis ook nog een doelenstuk van zijne hand alsmede onderscheidene portretten, — voorts in het Koninklijk museum te 's Hage het portret van Paulus Potter, — en ook portretten, door hem vervaardigd, in de musea te Parijs, Dresden, Londen, Brussel enz. Van den „Schuttersmaaltijd” zijn keurige copiën gemaakt, o. a. door Couwenberg in Oost-Indischen inkt, na het overlijden van dezen door Kaiser gegraveerd. — Zijn zoon Lodewijk van der Helst was een goed portretschilder, maar bereikte geenszins de hoogte van zijn vader.
De wereldberoemde „Schuttersmaaltijd” telt 25 figuren, wier namen onder aan het doek geplaatst zijn. Het stuk is allergelukkigst van compositie, schier onberispelijk van teekening, fraai, levendig en harmonieus van coloriet, en breed maar tevens uitvoerig geschilderd. Vooral ook munten de stoffen, zooals kleeding, metaal, drinkglazen, uit door een natuurlijken toon, terwijl het geheel een treffend tafereel oplevert van het voorkomen en hot leven onzer voorouders. De hoofdfiguren zijn die van kapitein Jan Witsen en luitenant Johan van Waveren. Eerstgenoemde heeft den drinkhoorn van het St. Joris gilde in de hand en ontvangt de gelukwenschen van den tweede. In het midden aanschouwt men den vaandrig Banning, terwijl de overige figuren rondom den rijk-voorzienen disch gezeten zijn.
