Hazardspelen noemt men zoodanige spelen , welke niet ook van de kennis of behendigheid van den speler, maar enkel van het toeval afhangen. Zij worden doorgaans gespeeld met kaarten, dobbelsteenen, balletjes of nommers, zooals faro, biribi, rouge et noir, vingt-et-un, roulette, lotto enz. Zij zijn doorgaans zoodanig geregeld, dat de bankier of houder van het spel de meeste kansen op voordeel heeft, terwijl hij zich tevens minder onder den invloed van den hartstogt bevindt dan de eigenlijke spelers (pointers). Daarenboven geven de hazardspelen aanleiding tot tallooze bedriegerijen en opligterijen, terwijl zij hoogst nadeelig werken op de zedelijkheid.
Om die reden werden zij van ouds in vele beschaafde Staten verboden. Reeds volgens het Romeinsche regt werd het huis, waarin men hazardspelers aantrof, verbeurd verklaard, terwijl niemand de sommen, welke hij met het spel gewonnen had, in regten vorderen kon. De nieuwere wetgeving luidde nog in den jongsten tijd in dat opzigt zeer verschillend. Terwijl hazardspelen in sommige landen gestreng geweerd werden, verpachtte men elders de speelbanken ten voordeele van den Staat. Men meent, dat deze het eerst tegen het einde der 12de eeuw in Venetië zijn opgerigt. In Frankrijk bestonden te voren in alle aanzienlijke steden bevoorregte speelbanken, doch zij werden op den lsten Januarij 1839 allen gesloten, weshalve de Fransche speelbankhouders, zooals Benazet, Chabert, Devaux en de gebroeders Blanc, zich genoodzaakt zagen, naar Duitschland te trekken.
Doch ook hier werden in 1848 door het Rijksministérie alle speelbanken als werktuigen der onzedelijkheid gebrandmerkt en opgeheven, hetwelk in het wederspannige Homburg zelfs met soldaten geschiedde. In den daaropvolgenden tijd van reactie heeft men de speelbanken in de badplaatsen weder geduld, totdat zij eindelijk onder den tegenwoordigen Keizer van Duitschland in het geheele Duitsche rijk voor goed zijn afgeschaft. Wie aan zijne speelzucht voedsel wil geven, moet naar het vorstendom Monaco reizen. Het is evenwel eene treurige waarheid, dat op vele groote plaatsen ten behoeve van rijke ledigloopers en slaven der noodlottige speelwoede nog altijd heimelijke gelegenheden — speelhellen — bestaan, die zich aan het oog der policie weten te onttrekken. Ook de Staatsloterij, hoezeer aan vaste regels gebonden, is een zedebedervend hazardspel, hetwelk met verlof der regéring en zonder ernstig verzet der Vertegenwoordiging nog altijd in Nederland bestaat, terwijl dergelijke inrigtingen bij vele van onze naburen zijn afgeschaft. Zie voorts onder Loterij.
