Harinxma is de naam van een oud en aanzienlijk Friesch geslacht. Van de leden vermelden wij:
Haring Harinxma, die in den aanvang der 15de eeuw tot potestaat in Westergo gekozen werd, terwijl Sjoerd Wiarda die betrekking in Oostergo bekleedde. Onder het bewind van deze mannen ontsloegen zich de Friezen van de heerschappij der Graven van Holland. Te treuriger was het daarom, dat de burgertwist tusschen de Schieringers en Vetkoopers op nieuw in Friesland ontbrandde. Intusschen wordt deze Harinxma wegens zijne gematigdheid en regtvaardigheid zeer geprezen.
Tjerk Harinxma, die den naam aannam van Donia en van wien 6 zonen in de 2de helft der 15de eeuw hebben deelgenomen aan den vermaarden Donia-oorlog (zie Donia).
Bocko Harinxma, een zoon van Feicke en in 1492 hoveling te Sneek en grietman van Wymbritseradeel. Als hoofd der Schieringers zocht hij in 1492 Leeuwarden te overrompelen. Dit mislukte en hij moest op harde voorwaarden vrede vragen. Hij verbrak dien weldra en volvoerde verscheidene rooftogten met afwisselenden voor- en tegenspoed. In 1497 werd hij gevangen genomen door Nittert Fox en door dezen naar Groningen gebragt. Door de hulp van zekeren Jan Kanneken ontsnapte hij uit den kerker en keerde naar Sneek terug. Uit wraakzucht was hij een der eersten, die den Hertog van Saksen als beschermheer van Friesland huldigden, doch hij overleed reeds in 1499.
Pieter Harinxma thoe Slooten, een zoon van Watze. Hij was in 1470 hoveling te Sneek en in 1487 grietman van Wymbritseradeel. Ook hij nam ijverig deel aan den burgeroorlog, veroverde en plunderde de kasteelen van de Sjaerdema's, Hottingas en Heslinga's, werd door den abt van Hemelum tegen de Vetkoopers te hulp geroepen, doch kwam te laat, en overleed in 1488.
Haring en Hartman Harinxma thoe Heeg, 2 broeders, die deel namen aan het Verbond der Edelen. Zij voerden bevel over eenig krijgsvolk, dat in 1572 van Enkhuizen naar Friesland overstak, om dit gewest aan den prins van Oranje te onderwerpen. Wél maakten zij zich meester van de stad Sloten, maar werden door de troepen van Robles geslagen. Haring overleed in 1581, — het sterfjaar van Hartman is onbekend.
Haring Harinxma thoe Heeg, een zoon van Douwe en geboren den 27sten Augustus 1604. Hij trad in krijgsdienst, klom op tot kapitein en werd voorts stalmeester van graaf Willem Frederik, stadhouder van Friesland. Ook was hij bevelhebber van het krijgsvolk, dat uitgezonden werd om de stad Emden tegen Enno, graaf van Oost-Friesland, bij te staan. Het schijnt, dat hij in 1651 de dienst verlaten heeft, en hij overleed den 14den October 1669. Hij heeft eenige Nederlandsche gedichten nagelaten, alsmede het door hem vertaalde boek: „Seven wonderlycke Ghesichten van Dom Francisco de Quevedo, Villegas, ridder van St. Jaques Ordre. In welcke alle de gebreken deser Eeuwe, onder alle staten van menschen, vermaecklyck en ook stichtelyck, werden bestraft, ende als in een schilderije naecktelijk vertoont (1641)”.
Pieter Edzard Harinxma thoe Slooten, een zoon van Ernst Mockema van Harinxma. Hij werd geboren den 30sten November 1682, studeerde te Franeker, werd in 1701 grietman van Baarderadeel en bekleedde voorts verschillende ambten. Hij was lid van de Staten van Friesland en van de Staten-Generaal, beoefende de Latijnsche dichtkunst, en overleed te ’s Hage den llden Februarij 1708. _
