Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 08-08-2018

Hansteen

betekenis & definitie

Hansteen (Christoffel), een uitstekend Noorsch sterrekundige, geboren te Christiania den 26sten September 1704, studeerde te Kopenhagen eerst in de regten en vervolgens in de wis- en natuurkunde, en werd leeraar te Fredriksborg op Seeland, waar hij zich inzonderheid met het aardmagnetismus bezig hield. Eene verhandeling over dit onderwerp werd te Kopenhagen bekroond, waarna hij in 1814 benoemd werd tot hoogleeraar te Christiania. Hier verwierf hij grooten roem door zijne: „Untersuchungen über den Magnetismus der Érde (1819)”. Ten gevolge van dit boek werd eene nieuwe methode van magnetische waarnemingen ingevoerd.

Hij deed voorts wetenschappelijke reizen naar Finland, Duitschland, Frankrijk en Engeland, — alsmede met den luitenant ter zee Due en met Erman naar het westelijk gedeelte van Sibérië (1828—1830), waarna hij „Reisherinneringen uit Sibérië” in het licht gaf, gevolgd door zijn hoogst merkwaardig geschrift: „Resultate magnetischer, astronomischer und meteorologischer Beobachtungen auf einer Reise nach Siberien (1863)”. Na zijn terugkeer stelde de Vertegenwoordiging ten zijnen behoeve de noodige gelden beschikbaar voor het bouwen van eene nieuwe sterrewacht, waarbij weldra een meteorologisch observatorium gevoegd werd. Hij was tevens werkzaam in een uitgebreiden kring. Niet alleen aan de universiteit, maar ook aan de artillerie- en genieschool te Christiania hield hij voorlezingen over toegepaste wiskunde, en sedert 1837 bestuurde hij de trigonometrische opmetingen in Noorwegen. Dit alles volbragt hij met ongemeene scherpzinnigheid en voortvarendheid. Hij ontwierp ook de grondslagen voor een stelsel van maten en gewigten en voerde met betrekking tot deze aangelegenheid belangrijke verbeteringen in. Hij schreef voorts, behalve „Voorlezingen over de sterrekunde”, een „Leerboek der geometrie” en een „Leerboek der mechanica”, terwijl hij in 1823 met Maschmann en Lundh het „Magazin for Naturvidenskaberne” stichtte. Hij overleed den 16den April 1873.

< >