Winkler Prins

Anthony Winkler Prins (1870)

Gepubliceerd op 07-08-2018

Gabelsberger

betekenis & definitie

Gabelsberger (Franz Xaver), de uitvinder van een nieuw stelsel van Stenographie, werd geboren te München den 9den October 1789, ontving zijne eerste opleiding in kloosterscholen en aan een seminarium, doch zag zich zoowel door gebrek aan stoffelijke middelen als door eene zwakke gezondheid verhinderd, om de hoogeschool te bezoeken. Daar zijn gestel hem evenmin veroorloofde om zich aan het lager onderwijs te wijden, legde hij zich hoofdzakelijk toe op de calligraphie en lithographie en ontving weldra eene aanstelling bij het departement van Binnenlandsche Zaken in Beijeren. Bij de invoering van den constitutionélen regéringsvorm zocht hij de stenographie of het snelschrijven te verbeteren, en de uitkomsten van zijn ijver werden reeds openbaar op den eersten Landdag in 1819. Zijn grondregel was daarbij, een zeker verband te bewaren tusschen het gehoorde en de schriftteekens, en hij heeft dien vastgehouden bij al de verbeteringen, welke hij gedurende eene tijdruimte van 30 jaar aanbragt.

In 1829 werd een onderzoek naar zijne methode van snelschrijven opgedragen aan de Koninklijke Académie van Wetenschappen, en deze noemde haar nieuw, oorspronkelijk, eenvoudig en doelmatig. Dientengevolge ontving hij in 1831 eene aanstelling als eerste stenograaf en zag zich belast met de opleiding van leerlingen voor de stenographie, terwijl ook andere Staten zijne verdiensten erkenden. Hij schreef onder anderen: „Anleitung der deutsche Redezeichenkunst (1834, 2de uitgave 1850)” en „Stenographisch Lesebuch (1838)”, en overleed den 4den Januarij 1849.